Chuyển đổi sang xe điện đang trở thành một xu hướng tất yếu trong quá trình giảm phát thải và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này cũng đặt ra nhiều thách thức và câu hỏi về tính khả thi, đặc biệt là khi nhiều người vẫn còn băn khoăn về vấn đề an toàn, bảo hiểm, và cơ sở hạ tầng hỗ trợ.
Theo chuyên gia Nguyễn Thúc Hoàng Linh, trong chương trình Trên Ghế ngày 2-8, những người chuyển sang sử dụng xe điện sẽ cần thay đổi thói quen và không nên tự độ chế pin. Đồng thời, chỉ cho xe đi sạc ở những địa điểm uy tín được chỉ định. Việc này không chỉ đảm bảo an toàn cho người sử dụng mà còn giúp giảm thiểu rủi ro về cháy nổ.
Chuyên gia cho rằng, nếu có một lệnh cấm cứng đối với xe xăng, chúng sẽ bị đẩy ra khỏi các khu vực hạn chế giảm phát thải. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào việc chính quyền sẽ hạn chế xe xăng bằng cách nào. Hơn nữa, xe xăng bị cấm không có nghĩa là “ra thẳng bãi rác”, vì có công nghệ thay đổi hệ truyền động hay tái chế.
Thực tế, nhiều hãng lớn sản xuất cả xe xăng và xe điện thì những mẫu xe điện chia sẻ nhiều linh kiện với xe xăng. Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) nói rằng phải mất 2-3 năm để chuyển đổi trước khi lệnh cấm này được thực thi. Điều này cho thấy VAMM đã có tính sẵn một lộ trình.
Về con số 2-3 năm, yếu tố quan trọng nhất là đảm bảo được sản lượng. Việc thay thế hàng triệu xe hiện nay là một thách thức khó, có lẽ phải mất nhiều hơn 2-3 năm, dù người tiêu dùng sẵn sàng chuyển đổi.
Không nên can thiệp vào hệ thống điện, đặc biệt là vấn đề độ chế pin xe máy điện. Chuyên gia nhấn mạnh rằng đây là một rủi ro lớn và không nên thực hiện. Chất lượng xe, chất lượng pin, chất lượng hệ thống điện là 3 yếu tố cần phải được coi trọng. Bên cạnh đó là cơ chế hỗ trợ và kiểm soát của mỗi khu dân cư.
Nếu nhiều người có nhu cầu thay đổi, nâng cấp pin cho xe điện, chuyên gia khuyên rằng hãy chờ thêm thời gian. Thị trường xe điện đang manh nha hình thành nên chưa có các linh kiện, phụ kiện tốt trên thị trường.
Về vấn đề bảo hiểm cháy nổ đối với xe điện, chuyên gia nhận định rằng hiện nay, các công ty bảo hiểm vẫn làm theo quy định, và áp dụng đối với từng dòng xe cụ thể. Tuy nhiên, không hãng bảo hiểm nào chấp nhận đền bù những rủi ro mà người dùng can thiệp vào phương tiện, cũng như nằm ngoài các quy định truyền thống của ngành bảo hiểm.
“Cấm xe xăng không đồng nghĩa với ép đi xe điện”. Chuyên gia cho rằng việc được lựa chọn phương tiện đi lại nói chung là quyền lợi của mỗi người. Hiện nay, Chính phủ đang hướng đến việc giảm phát thải và xe điện chỉ là một trong những lựa chọn.
Có thể trong giai đoạn này chưa có lựa chọn nào lý tưởng hơn xe điện nên ở góc nhìn nào đó xe điện đang trở thành sự áp đặt. Tuy nhiên, chuyên gia nghĩ rằng hãy chờ 2-3 năm nữa để nhìn lại bức tranh tổng thể của Hà Nội, lúc đấy chúng ta sẽ thấy có rất nhiều phương án.
Chuyển đổi từ xăng sang điện có thể là một sự tập dượt trước cho việc sử dụng phương tiện công cộng và các giải pháp giao thông bền vững khác trong tương lai.
