Trong bối cảnh chuyển đổi năng lượng toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, Trung Quốc đã nổi lên như một lực lượng dẫn đầu với tốc độ phát triển năng lượng tái tạo đáng kinh ngạc. Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Giám sát Năng lượng Toàn cầu (GEM), quốc gia này chiếm gần 3/4 tổng số dự án năng lượng mặt trời và gió quy mô lớn đang được xây dựng trên toàn thế giới. Sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo không chỉ phản ánh cam kết mạnh mẽ đối với môi trường mà còn cho thấy sự quyết tâm của quốc gia này trong việc định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu.
Tính đến đầu năm 2025, Trung Quốc đã đạt tổng công suất điện mặt trời và gió hoạt động là 1,4 terawatt (TW), tương đương 44% tổng công suất toàn cầu. Con số này vượt xa tổng công suất của Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ và Ấn Độ cộng lại. Thành tựu này là kết quả của sự đầu tư lớn và chính sách hỗ trợ từ chính phủ Trung Quốc. Trong quý đầu tiên của năm 2025, năng lượng mặt trời và gió đã đóng góp 22,5% sản lượng điện của Trung Quốc, lần đầu tiên vượt qua nhiệt điện. Điều này cho thấy sự chuyển dịch đáng kể trong cơ cấu năng lượng của quốc gia.
Trung Quốc đã bổ sung 278 GW điện mặt trời và 46 GW điện gió trong năm 2024, chủ yếu từ các dự án quy mô lớn tại các khu vực phía bắc và phía tây như Tân Cương và Nội Mông. Sự phát triển nhanh chóng này không chỉ đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước mà còn góp phần vào mục tiêu giảm phát thải carbon của quốc gia. Các dự án năng lượng tái tạo quy mô lớn này cũng tạo ra hàng ngàn cơ hội việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế tại các khu vực nông thôn.
Điện gió ngoài khơi đang trở thành một trụ cột quan trọng trong chiến lược năng lượng tái tạo của Trung Quốc. Công suất điện gió ngoài khơi đã tăng vọt lên 42,7 GW vào tháng 3/2025, chiếm hơn một nửa công suất đang xây dựng trên toàn cầu. Các tỉnh ven biển như Giang Tô và Quảng Đông dẫn đầu với hơn 50% công suất điện gió ngoài khơi đã lắp đặt. Sự phát triển của điện gió ngoài khơi không chỉ giúp đa dạng hóa nguồn năng lượng tái tạo mà còn tận dụng được tiềm năng của biển cả.
Trung Quốc cũng tiên phong trong việc tích hợp điện gió ngoài khơi với các ứng dụng công nghiệp. Các dự án điện gió ngoài khơi không chỉ cung cấp năng lượng sạch mà còn hỗ trợ các hoạt động công nghiệp như sản xuất và khai thác tài nguyên biển. Tuy nhiên, điện gió ngoài khơi của Trung Quốc vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc duy trì tốc độ phát triển và yêu cầu sự phối hợp chính sách chặt chẽ hơn. Việc đảm bảo sự tăng trưởng bền vững sẽ đòi hỏi các chính sách hỗ trợ và đầu tư vào nghiên cứu công nghệ.
Với tốc độ bổ sung công suất mới kỷ lục trong năm 2025, Trung Quốc không chỉ đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước mà còn định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu. Quốc gia này đang trên đà trở thành một trong những nhà lãnh đạo toàn cầu về năng lượng tái tạo, đồng thời đóng góp vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, việc duy trì tốc độ phát triển và đảm bảo sự bền vững của các dự án năng lượng tái tạo vẫn là những thách thức mà Trung Quốc cần vượt qua.
Như vậy, sự phát triển năng lượng tái tạo của Trung Quốc không chỉ là một hiện tượng đáng chú ý mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc định hình tương lai năng lượng toàn cầu. Với việc tiếp tục đầu tư vào công nghệ và chính sách hỗ trợ, Trung Quốc có thể duy trì vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và đóng góp vào một tương lai năng lượng sạch và bền vững cho toàn thế giới.