Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đang đứng trước một cơ hội lớn để phát triển ngành du lịch, nhưng vẫn còn nhiều thách thức và điểm nghẽn cần được tháo gỡ. Sau khi sáp nhập, TP.HCM đã trở thành một vùng liên kết du lịch giàu tài nguyên, với sự đan xen của đô thị hiện đại, công nghiệp, biển, rừng và văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, du lịch TP.HCM vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm không gian du lịch còn thiếu kết nối vùng, thiếu tổ hợp giải trí và hệ thống giao thông chậm triển khai.
Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, phó tổng giám đốc Vietravel, cho rằng du lịch TP.HCM cần thay đổi cách tiếp cận và tích hợp du lịch vào quy hoạch khu công nghiệp, đô thị thông minh, logistics và đổi mới sáng tạo. TP.HCM có thể đẩy mạnh phát triển các mô hình du lịch mới, gắn với phát triển thương mại, sản phẩm du lịch gần đô thị dành cho doanh nhân và doanh nghiệp. Việc này sẽ giúp đa dạng hóa các sản phẩm du lịch và tăng cường trải nghiệm cho du khách.
Tuy nhiên, điểm nghẽn lớn của du lịch TP.HCM là đầu tư phát triển du lịch không tuân thủ đúng quy hoạch. Thực tế nhiều khu, điểm du lịch đã được đưa vào quy hoạch nhưng lại triển khai các dự án công nghiệp, sản xuất vật liệu xây dựng, và các dự án này không đi đến đâu. Hệ quả là phá vỡ không gian du lịch và công nghiệp cũng không phát triển. Điều này đòi hỏi cần có sự điều chỉnh và quản lý chặt chẽ hơn trong việc triển khai các dự án phát triển du lịch.
Tiến sĩ Dương Đức Minh, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế và du lịch, nhìn nhận du lịch TP.HCM thiếu một tư duy không gian động và thiếu vắng các tổ hợp giải trí siêu liên kết giữa các không gian nghỉ dưỡng và các điểm truyền cảm hứng kích cầu thương mại theo hướng gia tăng chi tiêu bền vững. Để tháo gỡ các điểm nghẽn hiện nay của du lịch TP.HCM, ông Minh cho rằng cần bắt đầu bằng một chiến lược điều tra và lượng giá tài nguyên, phân loại, gắn nhãn và yêu cầu cấp thiết về tái cấu trúc nhân lực.
Người làm du lịch không thể chỉ là người phục vụ mà phải trở thành người kiến tạo trải nghiệm, mở ra thế hệ lao động linh hoạt giữa các không gian thương mại, công nghiệp và du lịch. Hướng đến du lịch bền vững, sản phẩm du lịch cho TP.HCM mới phải được cấu trúc theo cơ chế hai lớp: vừa đáp ứng được nhu cầu cụ thể của du khách, vừa tạo ra lực hút cảm xúc để dẫn dắt hành vi chi tiêu theo hướng bền vững. Từ đó, có thể hình thành các cụm chức năng có khả năng vận hành trơn tru trong mạng lưới phát triển liên ngành, đóng góp vào sức bật kinh tế của siêu đô thị sáng tạo.
Mới đây, du lịch TP.HCM đã triển khai hệ thống theo dõi dữ liệu du khách, giúp hiểu rõ hơn về thị trường du lịch và nhu cầu của du khách quốc tế, thúc đẩy phát triển bền vững. Việc ứng dụng công nghệ trong quản lý và phát triển du lịch sẽ giúp TP.HCM có thể tối ưu hóa các hoạt động du lịch và tăng cường hiệu quả trong việc thu hút du khách.
Nhìn chung, để phát triển du lịch bền vững, TP.HCM cần có sự thay đổi trong cách tiếp cận và quản lý, từ việc tích hợp du lịch vào quy hoạch khu công nghiệp, đô thị thông minh đến việc tái cấu trúc nhân lực và ứng dụng công nghệ trong quản lý du lịch. Với những nỗ lực và định hướng đúng đắn, du lịch TP.HCM có thể trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp vào sự phát triển của thành phố.