Ngày 31/7, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã hoàn toàn kiểm soát thị trấn Chasiv Yar, một địa điểm then chốt ở vùng Donetsk, miền đông Ukraine, sau gần 16 tháng giao tranh khốc liệt. Chasiv Yar, nằm trong khu vực công nghiệp Donbas, là một phần của vùng Donetsk mà Moscow tuyên bố sáp nhập vào năm 2022.

Trước khi xung đột nổ ra, thị trấn này có dân số hơn 12.000 người và từng là nơi đặt nhà máy sản xuất các sản phẩm bê tông cốt thép và đất sét dùng làm gạch – một trụ cột kinh tế quan trọng của địa phương. Quân đội Nga đánh giá Chasiv Yar là một trong những thành trì phòng thủ vững chắc nhất của Ukraine, nhờ vào vị trí địa lý, địa hình thuận lợi cùng với các nhà máy và khu chung cư nơi quân đội Ukraine có thể đào hầm trú ẩn.

Việc kiểm soát hoàn toàn Chasiv Yar giúp Nga tiến gần hơn đến mục tiêu bao vây “thành phố pháo đài” Kostiantynivka, tạo thế gọng kìm và dọn đường cho cuộc tiến công về phía tây qua phần còn lại của vùng Donetsk. Các nhà phân tích quân sự Nga cho rằng, từ Chasiv Yar, quân đội Nga có thể tiến tới các thành phố quan trọng khác như Sloviansk, Kramatorsk, Druzhkivka và Kostiantynivka – những “thành phố pháo đài” mà Ukraine đang kiên quyết bảo vệ.

Trận chiến tại Chasiv Yar kéo dài và ác liệt, cả hai bên đều chịu thiệt hại nặng nề. Bộ Quốc phòng Nga thông báo, lực lượng lính dù của họ đã chiến đấu trong phạm vi hơn 20 km dưới hỏa lực pháo binh và máy bay không người lái của Ukraine, nhằm kiểm soát thị trấn. Họ cũng đã rà soát hơn 4.200 tòa nhà và công trình xây dựng tại đây.

Về phía Ukraine, họ khẳng định sự kháng cự quyết liệt tại Chasiv Yar đã làm chậm bước tiến của lực lượng Nga và gây ra thương vong nặng nề cho đối phương, bất chấp sự vượt trội về quân số và vũ khí của quân đội Nga, cũng như sự hỗ trợ từ các đơn vị máy bay không người lái.

Hiện tại, hầu hết thị trấn Chasiv Yar đã bị phá hủy và san phẳng sau hàng loạt cuộc pháo kích, không kích, ném bom lượn và tấn công bằng máy bay không người lái giữa các bên. Thị trưởng của thị trấn đã rời đi và phần lớn cư dân cũng đã được sơ tán do mất điện, khí đốt và nước – những nhu cầu tối thiểu cho cuộc sống hàng ngày.

Tổng Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine, Tướng Oleksandr Syrskyi, vừa tiết lộ những thông tin chi tiết về chiến dịch xâm nhập vào vùng Kursk của Nga, một trong những chiến dịch quân sự táo bạo nhất của Ukraine. Trong một cuộc phỏng vấn với báo Washington Post, ông Syrskyi cho biết quyết định thực hiện cuộc tấn công vào khu vực Kursk của Nga là một quyết định ‘phi thường’.

Ông Syrskyi giải thích rằng, trước đó, Ukraine đã bị chỉ trích nặng nề vì vừa phòng thủ vừa rút lui. Để thay đổi tình hình, ông buộc phải thực hiện một hành động ‘phi thường’. Cuộc tấn công vào vùng Kursk được lên kế hoạch bí mật, chỉ có một nhóm nhỏ chỉ huy Ukraine được biết thông tin. Mục tiêu chính của cuộc tấn công là buộc Nga phải chuyển sang thế phòng thủ ngay trong lãnh thổ của họ.

Theo tướng Syrskyi, lực lượng Ukraine đã kiểm soát gần 1.300km2 lãnh thổ Nga ở Kursk, gây chấn động cho cả Moscow và các đồng minh phương Tây. Chiến dịch Kursk đã có tác động đáng kể, mặc dù cuối cùng Nga cũng đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi hầu hết các vùng lãnh thổ mà họ đã kiểm soát ở Kursk.

Tướng Syrskyi cũng tiết lộ rằng, trong chiến dịch ở Kursk, ít nhất 80.000 quân Nga đã thiệt mạng hoặc bị thương. Ông từ chối tiết lộ tổn thất của Ukraine, nhưng nhấn mạnh rằng con số này thấp hơn đáng kể so với phía Nga. Ngoài ra, ông Syrskyi còn tiết lộ rằng, trong vòng một năm qua, khoảng 1/3 số bom dẫn đường mà Nga sử dụng không được thả xuống lãnh thổ Ukraine, mà là ở khu vực Kursk, nơi diễn ra các hoạt động giao tranh.

Các đơn vị quân đội Triều Tiên đầu tiên cũng xuất hiện ở Kursk. Tướng Syrskyi ước tính quân Triều Tiên ở Kursk khoảng 20.000 người. Tuy nhiên, ông nói rõ rằng những binh sĩ này vẫn chưa tham gia vào các hoạt động giao tranh trên lãnh thổ Ukraine.

Ukraine mở chiến dịch tấn công vùng Kursk của Nga từ tháng 8/2024. Chiến dịch này của Kiev nhằm buộc Nga rút quân về bảo vệ tỉnh biên giới này, làm chậm bước tiến của Moscow ở mặt trận Donbass, đồng thời tạo quân bài mặc cả cho Ukraine tại những cuộc đàm phán trong tương lai.

Nga đã phát động một cuộc phản công vào mùa xuân, đẩy Ukraine ra khỏi phần lớn lãnh thổ Nga và tiến vào các khu vực biên giới của vùng Sumy ở bên kia biên giới. Việc giành lại hầu hết lãnh thổ Kursk và mở rộng kiểm soát lãnh thổ ở Ukraine đang mang lại cho Nga lợi thế lớn trong các cuộc đàm phán do chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump làm trung gian.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cuối tháng 4 thừa nhận một số nhóm quân Ukraine vẫn còn cố thủ ở Kursk dù Nga đã giành lại khu vực biên giới này. Ông Putin trước đó đã ra tối hậu thư, hối thúc lính Ukraine ở Kursk đầu hàng và rút khỏi biên giới Nga. Quân đội Nga cũng kêu gọi lính Ukraine còn cố thủ ở Kursk đầu hàng.

Trong chuyến thăm vùng Kursk hôm 21/5, Tổng thống Putin thừa nhận tình hình ở Kursk vẫn ‘khó khăn’, ngay cả sau khi khu vực này được Nga giành lại quyền kiểm soát hoàn toàn, đặc biệt là khi lực lượng Kiev tiếp tục nỗ lực tiến về biên giới Nga.

Ukraine dường như chưa từ bỏ chiến dịch Kursk. Lực lượng Ukraine được cho là đang tích cực khai thác những lỗ hổng trong phòng tuyến của Nga ở Kursk nhằm tìm cách tiếp tục tấn công vào lãnh thổ đối phương.