Trong đợt lũ lịch sử vừa qua tại Nghệ An, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh đã thể hiện sự quyết đoán và điều hành kịp thời trong ba thời điểm vàng, giúp ngăn chặn thương vong và giảm thiểu thiệt hại cho người dân.

Trước bão số 3, vào ngày 22-7, ông Lê Hồng Vinh đã yêu cầu xả rút bớt nước trong hồ thủy điện Bản Vẽ, giúp hồ có thêm dung tích để đón lũ. Sự chỉ đạo kịp thời này đã giúp ngăn chặn nguy cơ xảy ra thảm kịch tại tỉnh Nghệ An. Ông Tạ Hữu Hùng, Giám đốc Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ, cho biết: “Chúng tôi nhận được lệnh xả, phải xả rút bớt nước trong lòng hồ. Thời điểm ấy, nước trong lòng hồ còn thấp, cách cao độ mức nước đón lũ 2-3 m.”

Việc xả nước này đã giúp hồ thủy điện Bản Vẽ có thêm dung tích để hứng nước lũ dữ về trong đêm. Gần 24 giờ đêm 22-7, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ký thông báo hỏa tốc, yêu cầu các xã có thể bị ảnh hưởng khẩn trương huy động mọi lực lượng, phương tiện hỗ trợ di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn. Hơn 14 xã ở khu vực thủy điện Bản Vẽ nhận được công văn hỏa tốc liền triển khai sơ tán người dân đến nơi an toàn.

Sáng 23-7, ông Vinh cùng đoàn công tác của tỉnh vượt gần 150 km lên xã miền núi Con Cuông kiểm tra thực tế, chỉ đạo thủy điện Bản Vẽ giảm lưu lượng xả xuống 4.000 m3/s để không trôi bản làng. Rất may, từ trưa 23-7, ở nước Lào và thượng nguồn, trời mưa nhỏ dần, lượng nước lũ đổ về thủy điện Bản Vẽ giảm xuống, không còn uy hiếp đập thủy điện.

Sự quyết đoán và đúng thời điểm của Chủ tịch tỉnh Nghệ An đã cứu cho khu vực hạ lưu rất nhiều. Ông Hùng nói: “Lúc đó, tỉnh trực tiếp chỉ đạo vận hành hồ sát từng giây, từng phút. Lúc 5 giờ sáng, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo trực tiếp giảm xả lũ để cứu người dân phía dưới và chỉ được xả tối đa 5.000 m3/s, tức cắt giảm đến 74% lưu lượng đỉnh lũ.”

Ông Nguyễn Trường Thành, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, Chánh văn phòng Chỉ huy phòng, chống thiên tai – tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An, cho rằng nếu không điều hành thủy điện Bản Vẽ cắt lũ kịp thời, nước lũ đổ về hạ nguồn sẽ cực kỳ lớn và tình hình ngập lũ ở hạ lưu sẽ rất căng thẳng.

Lãnh đạo Sở Công Thương Nghệ An cũng cho rằng nếu không có sự phối hợp kịp thời, thì với quy mô trận lũ vừa qua, nguy cơ xảy ra thảm kịch rất lớn.

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh nói: “Chúng tôi đã cố gắng chỉ đạo điều hành để giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản cho người dân, để bà con nhân dân có cuộc sống ổn định.” Ông Vinh cũng cho rằng cơ bản nhất là điều hành, chỉ đạo điều tiết kịp thời; phải từ cơ sở khoa học dựa trên số liệu chứ không theo ý chí cá nhân.

Có ba nhịp, ba thời điểm vàng để đưa ra quyết định rút bớt nước trong lòng hồ trước khi bão vào, điều tiết xả lũ hồ thủy điện, chỉ đạo sơ tán nhân dân vùng dưới lòng hồ thủy điện kịp thời. Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cho rằng những quyết định này là dựa trên số liệu khoa học và thông tin báo cáo kịp thời mưa lũ của bộ đội biên phòng ở biên giới.

Tình hình mưa, lũ tại tỉnh Nghệ An đang diễn biến phức tạp và có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt sâu. Để ứng phó khẩn cấp với tình hình này, Trung tướng Thái Đại Ngọc, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đã ký Công điện của Bộ Tổng Tham mưu gửi các đơn vị quân đội.

Theo báo cáo của Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia, hoàn lưu bão số 3 đã gây ra mưa rất lớn tại vùng núi phía Tây tỉnh Nghệ An với lượng mưa phổ biến từ 120 đến 200 mm, nhiều nơi trên 300 mm trong 24 giờ qua. Mưa lớn tiếp tục xảy ra trên thượng nguồn sông Cả thuộc lãnh thổ Lào, khiến lưu lượng dòng chảy về hồ thủy điện Bản Vẽ đạt mức rất cao.

Bộ Tổng Tham mưu yêu cầu các đơn vị tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm các công điện của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tổng Tham mưu về việc chủ động ứng phó với bão số 3, mưa lớn tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Các đơn vị phải duy trì nghiêm chế độ ứng trực, thực hiện chế độ báo cáo đúng quy định.

Đặc biệt, Quân khu 4 được yêu cầu chỉ đạo Bộ Chỉ huy quân sự các tỉnh chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, kiểm tra, điều chỉnh các kế hoạch, phương án ứng phó; phối hợp với các sở, ban, ngành huy động lực lượng, phương tiện giúp đỡ nhân dân di dời người, tài sản đến nơi an toàn.

Bộ Tổng Tham mưu cũng yêu cầu các đơn vị hỗ trợ địa phương và nhân dân ứng phó với mưa, lũ, cứu hộ cứu nạn; chỉ đạo các đơn vị chủ động kiểm tra, rà soát các kế hoạch, phương án ứng phó, bảo đảm an toàn doanh trại, kho tàng.

Ngoài ra, Bộ đội Biên phòng được yêu cầu huy động lực lượng, phương tiện giúp đỡ nhân dân khắc phục hậu quả của mưa, lũ. Quân chủng Phòng không – Không quân và Binh đoàn 18 cũng được yêu cầu kiểm tra, rà soát kế hoạch, tổ chức lực lượng, phương tiện sẵn sàng thực hiện bay tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn đường không khi có lệnh.

Nhìn chung, các đơn vị quân đội phải sẵn sàng ứng phó với tình hình mưa, lũ tại Nghệ An, đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân và Nhà nước, cũng như an toàn công trình đê điều, hồ đập thủy lợi, thủy điện trên địa bàn tỉnh.

…

Trước tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp, người dân Nghệ An cần cảnh giác cao với các hiện tượng thiên tai. Các cơ quan chức năng đang tích cực triển khai các biện pháp ứng phó.

Hiện, các đơn vị quân đội đang tích cực hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai tại Nghệ An ; đồng thời tăng cường công tác tuần tra, giám sát trên các tuyến đường, đảm bảo tuyệt đối an toàn các tuyến đường giao thông để người dân đi lại an toàn.

Mưa lớn kéo dài đã khiến hồ thủy điện Bản Vẽ ở Nghệ An đối mặt với tình hình nước đổ về đạt ngưỡng cao nhất, gần chạm mức 5.000 năm mới xảy ra một lần. Tối ngày 22/7, lưu lượng nước đổ về thượng lưu hồ Thủy điện Bản Vẽ đạt 9.543m³/s, chỉ cách ngưỡng lưu lượng đỉnh lũ kiểm tra là 10.500m³/s một khoảng rất nhỏ. Đến sáng ngày 23/7, lượng nước đổ về hồ đã vượt mốc này, đạt hơn 12.000 m³/s. Trước tình hình cấp bách, hồ Bản Vẽ đang tiến hành cắt giảm lũ, hiện đã xả xuống hạ du với lưu lượng 1.727m³/s và dự kiến sẽ tăng nhanh trong thời gian tới.

Tỉnh Nghệ An đã nhanh chóng ra thông báo khẩn, yêu cầu các sở, ban, ngành liên quan, đặc biệt là Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Công an tỉnh, cùng chính quyền các địa phương vùng hạ du của Thủy điện Bản Vẽ khẩn trương triển khai các biện pháp ứng phó. Tỉnh yêu cầu khẩn trương huy động mọi lực lượng, phương tiện để hỗ trợ di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn; đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt và báo cáo kịp thời về UBND tỉnh, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh, cùng các cơ quan liên quan khi có tình huống, sự cố xảy ra.

Mưa lớn kèm theo lũ quét đã khiến nhiều xã miền núi ở Nghệ An chìm trong biển nước. Tại xã Mường Xén, nước sông không ngừng dâng cao và đến hơn 23h đêm 22/7, khu vực trước cổng vào UBND xã Mường Xén đã ngập đến đầu người lớn. Bí thư Đảng uỷ xã Mường Xén Nguyễn Viết Hùng cho biết, toàn bộ khu vực trung tâm xã đều mất điện. Tối qua đến sáng nay, nước tràn vào nhà dân ở khối 5, xã Mường Xén. Nhiều người hoảng loạn, dùng điện thoại phát trực tiếp cảnh nước dâng, bất lực nhìn dòng nước dần nhấn chìm mọi thứ.

Tại xã Tương Dương, UBND xã họp khẩn giữa đêm để tìm phương án, chỉ đạo các bản, làng ứng phó hiệu quả nhất trong bối cảnh người dân đã bắt đầu bỏ nhà cửa để chạy lên núi, tìm nơi cao để tránh lũ. Tình hình thời tiết và lũ lụt đang diễn biến phức tạp, người dân cần cảnh giác cao và tuân thủ các hướng dẫn của chính quyền địa phương.

Tỉnh Nghệ An đã ban hành thông báo khẩn khi lưu lượng nước đổ về thủy điện Bản Vẽ gần đạt lưu lượng đỉnh lũ kiểm tra, tần suất 5.000 năm xảy ra một lần. Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đã ký ban hành thông báo khẩn, hỏa tốc gửi tới các địa phương, đơn vị về công tác đảm bảo an toàn liên quan đến hồ thủy điện Bản Vẽ xả lũ. Việc này nhằm đảm bảo an toàn cho người dân và tài sản, cũng như giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt gây ra.