Ngành xây dựng hiện đang đứng trước một thách thức lớn là giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và chủ động hấp thụ, lưu trữ khí carbon dioxide (CO2) từ khí quyển. Với mức tiêu thụ năng lượng chiếm khoảng 32% toàn cầu và đóng góp 34% tổng lượng khí thải toàn cầu, ngành xây dựng cần thiết phải đẩy mạnh các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính để góp phần bảo vệ môi trường.

Một trong những giải pháp hứa hẹn giúp giảm thiểu tác động môi trường của ngành xây dựng là sử dụng vật liệu xây dựng phát thải âm, hay còn gọi là vật liệu carbon-negative. Đây là những vật liệu có khả năng hấp thụ và lưu trữ nhiều CO2 hơn lượng phát thải trong suốt vòng đời của chúng. Sự phát triển và ứng dụng các vật liệu này không chỉ là đổi mới công nghệ đơn thuần mà còn phản ánh áp lực từ thị trường tài chính xanh, nơi mà các báo cáo về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) ngày càng chú trọng đến lượng khí thải embodied carbon trong vật liệu xây dựng.

Hiện nay, một số công nghệ sản xuất vật liệu phát thải âm đã được nghiên cứu và phát triển, bao gồm công nghệ CCU Concrete (Carbon Capture and Utilization), vật liệu composite mycelium, và cát olivine. Công nghệ CCU Concrete tích hợp CO2 được thu giữ vào vật liệu tái chế trong quá trình sản xuất, giúp giảm sự phụ thuộc vào vật liệu nguyên sinh và tạo ra dấu chân carbon âm cho các dự án xây dựng bền vững.

Mặc dù vậy, việc thương mại hóa vật liệu xây dựng phát thải âm vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức đáng kể. Một trong những khó khăn chính là chi phí sản xuất cao và thiếu tiêu chuẩn, định nghĩa thống nhất toàn cầu về vật liệu phát thải âm. Để thúc đẩy sự phát triển của ngành này, các chính phủ cần thiết kế và thực hiện các chính sách khuyến khích phù hợp để hỗ trợ việc nghiên cứu, phát triển và ứng dụng rộng rãi các loại vật liệu này.

Cơ hội cho việc thương mại hóa vật liệu xây dựng phát thải âm đang mở ra thông qua các kênh tài chính xanh. Theo ghi nhận của UNEP FI, có sự gia tăng đáng kể trong các cải cách chính sách và quy định trên toàn thế giới, với nhiều quốc gia thiết lập các khung tài chính net-zero. Việc thị trường CBAM (Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon) mở rộng cũng tạo động lực cho các doanh nghiệp đầu tư vào vật liệu carbon-negative để đáp ứng nhu cầu của thị trường và tuân thủ các quy định về môi trường.

Ở Việt Nam, đất nước đã cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước khung về Biến đổi Khí hậu (COP26). Để thực hiện cam kết này, Việt Nam đã và đang thiết lập các chương trình quốc gia bao gồm Chiến lược Tăng trưởng Xanh và một số kế hoạch thực hiện liên quan. Việc cập nhật Đóng góp quốc gia tự nguyện (NDC) 3.0 vào năm 2025 sẽ giúp Việt Nam tích hợp các mục tiêu giảm phát thải carbon trong ngành xây dựng vào chiến lược khí hậu quốc gia, mở đường cho việc phát triển và ứng dụng vật liệu xây dựng phát thải âm trong tương lai.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự hồi sinh mạnh mẽ của chất liệu truyền thống, thổ cẩm Jrai đã trở thành một biểu tượng văn hóa và tiềm năng kinh tế quan trọng trong ngành thời trang đương đại. Loại vải thủ công này không chỉ mang đến những giá trị văn hóa và thẩm mỹ độc đáo mà còn mở ra những cơ hội kinh doanh mới cho các doanh nghiệp và nghệ nhân.

Thổ cẩm Jrai là sản phẩm dệt thủ công truyền thống của cộng đồng người Jrai tại Tây Nguyên, mang bản sắc văn hóa, tín ngưỡng và thế giới quan của họ. Sản phẩm được tạo ra bằng kỹ thuật dệt thủ công hoàn toàn bằng khung dệt truyền thống, sử dụng sợi bông, sợi tơ từ cây rừng và màu nhuộm tự nhiên từ vỏ cây, lá cây hoặc đất đỏ bazan. Quá trình tạo ra thổ cẩm Jrai đòi hỏi sự khéo léo và hiểu biết sâu sắc về quy luật hoa văn và kỹ thuật phối màu của người nghệ nhân.

Với hoa văn độc đáo, màu sắc tự nhiên và câu chuyện văn hóa sâu sắc, thổ cẩm Jrai có khả năng tạo lợi thế cạnh tranh riêng biệt cho các sản phẩm thời trang như túi xách, ví, khăn, giày dép hay phụ kiện trang trí nội thất. Sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và thời trang mang yếu tố bản địa đã tạo cơ hội lớn cho việc thương mại hóa thổ cẩm. Tuy nhiên, để thổ cẩm Jrai phát huy hết tiềm năng kinh tế, cần giải quyết các thách thức liên quan đến quy mô sản xuất nhỏ lẻ, thiếu hệ thống nhận diện thương hiệu, chưa đăng ký chỉ dẫn địa lý và thiếu chính sách hỗ trợ phát triển cụ thể.

Phụ kiện thời trang đương đại đang dịch chuyển mạnh về phía sản phẩm mang tính bản địa, thủ công và thân thiện với môi trường. Thổ cẩm Jrai là một trong những chất liệu tiêu biểu có khả năng hội nhập sâu vào xu hướng thiết kế phụ kiện thời trang hiện nay. Với các hoa văn hình học và họa tiết độc đáo, màu sắc đối lập mạnh, chất liệu vải dày, bền và có nguồn gốc hoàn toàn từ tự nhiên, thổ cẩm Jrai tạo nên hiệu ứng thị giác mạnh mẽ, rất phù hợp làm điểm nhấn, tạo chiều sâu văn hóa trong các sản phẩm phụ kiện thời trang.

Để thương mại hóa thổ cẩm Jrai qua phát triển ứng dụng trong thiết kế phụ kiện thời trang, cần giải quyết một số thách thức. Việc bảo tồn bản sắc văn hóa trong quá trình đổi mới sáng tạo sản phẩm, thị trường và chiến lược thương mại hóa là một trong những thách thức quan trọng. Ngoài ra, còn có các thách thức về nguồn nguyên liệu và kỹ thuật sản xuất truyền thống, phát triển nguồn nhân lực và hợp tác liên ngành, quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ di sản văn hóa.

Để giải quyết các thách thức này, cần có chiến lược tổng thể nhằm bảo tồn và định vị thương hiệu cho thổ cẩm Jrai, xây dựng chuỗi giá trị từ nguyên liệu đến sản phẩm, đào tạo thiết kế ứng dụng và quản trị sản phẩm, tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại và hình thành chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thổ cẩm Jrai. Với sự hỗ trợ từ chính sách và sự tham gia của các bên liên quan, thổ cẩm Jrai có thể phát huy hết tiềm năng kinh tế và trở thành một biểu tượng văn hóa quan trọng trong ngành thời trang đương đại.

Tóm lại, thổ cẩm Jrai là một chất liệu truyền thống có giá trị văn hóa và thẩm mỹ độc đáo, có khả năng tạo lợi thế cạnh tranh riêng biệt cho các sản phẩm thời trang. Tuy nhiên, để thương mại hóa thổ cẩm Jrai, cần giải quyết các thách thức liên quan đến quy mô sản xuất, nhận diện thương hiệu, chỉ dẫn địa lý và chính sách hỗ trợ phát triển. Với sự hỗ trợ từ chính sách và sự tham gia của các bên liên quan, thổ cẩm Jrai có thể trở thành một biểu tượng văn hóa và tiềm năng kinh tế quan trọng trong ngành thời trang đương đại.