Nghệ thuật truyền thống đang đứng trước thách thức lớn trong việc tìm kiếm nghệ sĩ trẻ tài năng để kế thừa và phát huy giá trị di sản nghệ thuật quý báu này. Theo thống kê của Cục Nghệ thuật biểu diễn năm 2024, số lượng diễn viên trong độ tuổi từ 20-25 ở các đơn vị sân khấu trên cả nước chỉ chiếm 5,6%. Điều này đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào để giữ gìn và phát triển loại hình nghệ thuật đặc sắc này.

NSƯT Trần Quang Khải, Đoàn nghệ thuật Cải lương, Nhà hát sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam, cho biết rằng lực lượng diễn viên của đoàn hiện tại có độ tuổi trên 40 chiếm 64%. Điều này dẫn đến việc diễn viên già phải hóa trang vào vai diễn trẻ trong nhiều vở diễn. Nhiều năm qua, trường Đại học Sân khấu Điện ảnh không tuyển sinh nghệ thuật truyền thống, dẫn đến thiếu vắng nghệ sĩ trẻ trong các bộ môn như Tuồng, Chèo, Cải lương. Các đoàn nghệ thuật truyền thống dù có nhu cầu tuyển nghệ sĩ trẻ nhưng thiếu cơ chế linh hoạt và bị giới hạn bởi chỉ tiêu biên chế.

NSƯT Nguyễn Thị Lộc Huyền, Đoàn nghệ thuật Tuồng, Nhà hát sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam, cũng đồng tình rằng nhiều năm không có sinh viên theo học Tuồng và nhà trường không mở được lớp đào tạo. Phần lớn diễn viên đều đã trên 40, 50 tuổi.

NSND Trịnh Thúy Mùi, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, cho rằng việc đào tạo một nghệ sĩ sân khấu nghệ thuật truyền thống đòi hỏi thời gian dài và cần có cơ chế hỗ trợ đặc biệt. Hiện nay, việc đào tạo sơ cấp, trung cấp gần như không có, và tuyển sinh cấp đại học khi các tài năng đã 18 tuổi trở lên là quá muộn. Vấn đề lớn nhất là thiếu cơ chế phù hợp để thu hút người trẻ, mặc dù nhiều người trẻ có năng khiếu và tình yêu với nghệ thuật truyền thống.

NSND Lê Tiến Thọ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, khẳng định rằng cần có cơ chế đặc thù trong vấn đề đào tạo và hỗ trợ nghệ sĩ sân khấu truyền thống để họ sống được với nghề. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự thay đổi trong cơ chế chính sách và cách thức đào tạo đặc thù cho nghệ thuật truyền thống. Nếu không có sự hỗ trợ và cơ chế phù hợp, sẽ rất khó để tìm kiếm nghệ sĩ trẻ tài năng cho loại hình nghệ thuật đặc sắc này.

Trước tình trạng trên, nhiều chuyên gia và nghệ sĩ cho rằng cần phải có những giải pháp thiết thực và hiệu quả để bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật truyền thống. Một trong những giải pháp quan trọng là xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ đặc biệt cho nghệ sĩ sân khấu truyền thống, cũng như tạo điều kiện thuận lợi để thu hút người trẻ tham gia vào lĩnh vực này. Bên cạnh đó, việc đổi mới và đa dạng hóa các chương trình đào tạo cũng là cần thiết để đáp ứng nhu cầu của xã hội và thời đại.

Một số ý kiến khác cũng cho rằng cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá về giá trị và tầm quan trọng của nghệ thuật truyền thống. Thông qua các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, nhằm nâng cao nhận thức và gây quỹ để hỗ trợ cho việc đào tạo và biểu diễn nghệ thuật truyền thống.

Link tham khảo: https://vietnamnet.vn/cac-loai-hinh-nghe-thuat-truyen-thong-dang-bi-that-thua-nghe-si-tre-1717499244.html

Nghệ sỹ Xuân Hinh vừa chính thức ra mắt cuốn tự truyện “Xuân Hinh – Kẻ chọc cười dân dã”, một tác phẩm gói gọn gần 5 thập kỷ sự nghiệp của ông trong những trang sách. Không chỉ là hành trình của một nghệ sỹ, cuốn sách còn là câu chuyện về tình yêu và sứ mệnh truyền bá văn hóa dân tộc tới thế hệ trẻ.

Được biết đến với nhiều danh xưng như “Vua hài đất Bắc”, “vua hề chèo”, “vua băng đĩa”, nghệ sỹ Xuân Hinh đã chọn một cái tên giản dị cho tự truyện của mình. Ông khẳng định cuốn sách này tập trung vào văn hóa nghệ thuật và sân khấu truyền thống, không có những câu chuyện tình ái giật gân.

Trong suốt sự nghiệp của mình, nghệ sỹ Xuân Hinh đã nhận được nhiều đề nghị xuất bản hồi ký, tự truyện nhưng ông đã từ chối. Tuy nhiên, vào năm 2024, ông đã quyết định viết cuốn sách này khi có thời gian để suy ngẫm về hành trình của mình. Ông cho biết luôn đau đáu với suy nghĩ làm sao để trao truyền nghệ thuật dân tộc tới thế hệ trẻ. Ông không chỉ muốn thổi lớn tình yêu dành cho văn hóa dân tộc trong lòng các bạn trẻ mà còn muốn đào tạo được một thế hệ kế thừa đủ quan tâm, đủ yêu thích và đủ khả năng phát triển và truyền bá văn hóa dân tộc cho hậu thế.

“Xuân Hinh – Kẻ chọc cười dân dã” không chỉ là câu chuyện về cuộc đời và sự nghiệp của nghệ sỹ Xuân Hinh mà còn là thông điệp về tầm quan trọng của việc trau dồi, học hỏi và khổ luyện để thành công trong lĩnh vực nghệ thuật. Ông hy vọng cuốn sách này sẽ truyền cảm hứng và mang lại động lực cho những người trẻ đang theo đuổi đam mê nghệ thuật sân khấu.

Thông qua cuốn tự truyện, nghệ sỹ Xuân Hinh cũng muốn chia sẻ những kinh nghiệm và kiến thức của mình với thế hệ trẻ, giúp họ hiểu hơn về văn hóa dân tộc và nghệ thuật sân khấu truyền thống. Cuốn sách là kết quả của sự suy ngẫm và tổng kết kinh nghiệm của ông sau nhiều năm trong nghề, và ông hy vọng nó sẽ trở thành một tài liệu tham khảo hữu ích cho những ai quan tâm đến nghệ thuật và văn hóa Việt Nam.

Với lối viết giản dị, chân thực, cuốn tự truyện “Xuân Hinh – Kẻ chọc cười dân dã” chắc chắn sẽ là một tác phẩm đáng đọc đối với những ai yêu thích nghệ thuật sân khấu và văn hóa dân tộc Việt Nam. Cuốn sách cũng là một món quà ý nghĩa mà nghệ sỹ Xuân Hinh dành tặng cho công chúng, như một cách để ông thể hiện lòng biết ơn và tình yêu với nghề nghiệp của mình.