Khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới vào năm 1986, đời sống mỹ thuật của Huế đã trải qua những bước chuyển biến đáng kể. Các tác phẩm nghệ thuật ra đời không chỉ tập trung vào những chủ đề cổ động truyền thống như ‘công – nông – binh’ hay những tác phẩm thể hiện vẻ đẹp của thiếu nữ, thiên nhiên, mà còn mở rộng sang những giá trị văn hóa, bản sắc dân tộc và các vấn đề thời sự. Phong cách thể hiện, chất liệu và kỹ thuật cũng trở nên đa dạng và phong phú hơn.

Thế hệ tiên phong của mỹ thuật Huế thời kỳ đổi mới gồm những tên tuổi lớn như họa sĩ Bửu Chỉ, Vĩnh Phối, Trương Bé, Công Huyền Tôn Nữ Tuyết Mai, và điêu khắc gia Mai Văn Quýnh. Những nghệ sĩ này đã mang mỹ thuật Việt Nam, cụ thể là mỹ thuật Cố đô Huế, ra thế giới bằng cách thể hiện sự tự học thành tài hoặc được đào tạo bài bản ở nước ngoài. Sự thành công của thế hệ tiên phong này đã tạo nền tảng cho sự phát triển của mỹ thuật Huế trong những năm tiếp theo.

Thế hệ thứ hai của họa sĩ Huế thời kỳ đổi mới, bao gồm Hà Văn Chước, Phan Thanh Bình, Đặng Mậu Tựu, Đặng Mậu Triết, Nguyễn Thiện Đức…, đã tạo ra những thay đổi trong cách nhìn và cách biểu hiện nghệ thuật. Họ tìm kiếm những kỹ thuật và chất liệu mới để làm mới nghệ thuật, đồng thời giữ được hồn cốt nghệ thuật và mang đậm tính triết lý, đời sống nhân sinh. Sự đổi mới này đã giúp mỹ thuật Huế trở nên đa dạng và phong phú hơn.

Tuy nhiên, thị trường mỹ thuật tại Huế vẫn còn trầm lắng so với các đô thị lớn khác như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Các yếu tố như tính cách Huế, thời tiết, tài chính của người dân và chính sách của thành phố đã ảnh hưởng đến tâm lý sưu tập và kinh doanh các loại hình nghệ thuật chất lượng cao. Điều này đã tạo ra một thách thức lớn cho sự phát triển của mỹ thuật Huế.

Để thúc đẩy thị trường mỹ thuật Huế, cần tập trung vào việc phát triển hạ tầng và không gian nghệ thuật, nâng cao tính thương mại và tiếp cận thị trường, khuyến khích nghệ sĩ phát triển sản phẩm mỹ thuật ứng dụng và tổ chức các sự kiện nghệ thuật thường niên. Việc hỗ trợ các nghệ sĩ và phát triển hạ tầng nghệ thuật sẽ giúp mỹ thuật Huế trở nên sôi động hơn.

Với những bất cập và hạn chế hiện có, mỹ thuật Huế cần những cú hích mạnh mẽ để giúp nghệ sĩ sống được bằng nghề và đưa mỹ thuật Huế ra thế giới. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và hỗ trợ từ các cấp chính quyền, doanh nghiệp và cả người dân để mỹ thuật Huế có thể phát triển bền vững và trở thành một phần quan trọng của văn hóa Việt Nam.

Nhìn chung, mỹ thuật Huế đã trải qua những bước chuyển biến đáng kể trong thời kỳ đổi mới. Với sự phát triển của các thế hệ nghệ sĩ, sự đổi mới trong cách nhìn và cách biểu hiện nghệ thuật, mỹ thuật Huế đã trở nên đa dạng và phong phú hơn. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức cần phải vượt qua để đưa mỹ thuật Huế trở thành một phần quan trọng của thị trường mỹ thuật quốc tế.

Lê Thiết Cương – Một biểu tượng của nghệ thuật chân chính đã ra đi vào ngày 17/7/2025, để lại trong lòng công chúng và giới nghệ thuật những tiếc nuối sâu sắc. Nhớ đến ông, người ta thường hồi tưởng về những câu chuyện phong phú về hội họa, những chia sẻ chân thành và đầy cảm xúc về cuộc sống cũng như văn hóa, và đặc biệt là niềm đam mê cháy bỏng với nghệ thuật gốm.

Lê Thiết Cương, sinh năm 1962, là một họa sĩ có phong cách nghệ thuật độc đáo, được xây dựng trên nền tảng triết lý về sự tối giản trong nghệ thuật. Bằng việc lựa chọn “con đường tối giản để đi về bến của mình”, ông đã thể hiện mong muốn tìm kiếm sự bình yên và sâu sắc trong cuộc sống thông qua nghệ thuật.

Đặc biệt, với gốm, Lê Thiết Cương đã thể hiện một tình yêu sâu đậm và sự tận tâm. Ông đã dành nhiều thời gian để nghiên cứu và tìm hiểu về mọi khía cạnh của gốm, từ kỹ thuật tạo men, sử dụng than củi, điều khiển lò nung đến việc vẽ họa tiết lên sản phẩm trước khi đưa vào lò nung. Chính sự đam mê và kiên trì ấy đã dẫn đến việc ông tổ chức nhiều triển lãm và hoạt động nghệ thuật đặc biệt, góp phần làm giàu thêm cho đời sống nghệ thuật.

Một trong những sự kiện nổi bật mà Lê Thiết Cương tham gia là triển lãm ‘Con giống’, được tổ chức tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng vào năm 2022. Triển lãm này đã để lại dấu ấn đáng nhớ trong đời sống mỹ thuật của thành phố Đà Nẵng, khẳng định vị trí của Lê Thiết Cương trong cộng đồng nghệ sĩ.

Không chỉ dừng lại ở đó, Lê Thiết Cương còn dành nhiều tâm huyết để hỗ trợ và khích lệ các nghệ sĩ trẻ phát triển sự nghiệp. Ông đã chọn Lê Ngọc Thuận, chủ nhân của Cococasa Gallery tại Hội An, là người được ông hỗ trợ và chia sẻ những kinh nghiệm quý giá trong lĩnh vực nghệ thuật.

Qua mắt của Lê Thiết Cương, gốm không chỉ là một loại hình nghệ thuật đơn thuần mà còn là cầu nối giữa thiên nhiên, con người và nghệ nhân. Ông tự hào khẳng định rằng gốm Việt Nam sở hữu giá trị độc đáo và cao quý, được thế giới công nhận và đánh giá cao.

Lê Thiết Cương đã có những đóng góp đáng kể cho nền nghệ thuật Việt Nam thông qua các hoạt động và triển lãm của mình. Một trong những triển lãm gần đây và đáng chú ý là ‘Gốm Thiệp’, diễn ra tại Hội An vào tháng 6 vừa qua. Đây là một triển lãm ấn tượng, với gốm là chất liệu chính được ông thể hiện một cách xuất sắc.

Không chỉ với gốm, ông còn có những chia sẻ sâu sắc và suy tư về nghệ thuật và cuộc sống. Khi nói về việc giữ gìn giá trị truyền thống và phát triển, ông đã dùng hình ảnh chiếc then cửa nghệ thuật để thể hiện suy nghĩ của mình. Ông thấy rằng, cũng như chiếc then cửa đã giữ yên cho ngôi nhà và lòng người, nghệ thuật cũng có sức mạnh giữ gìn dân tộc qua những thời kỳ khó khăn để đến với hòa bình.

Dù đã ra đi, những tư tưởng và triết lý về nghệ thuật của Lê Thiết Cương sẽ còn mãi là một phần của di sản văn hóa Việt Nam, tiếp tục truyền cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật.