Nghệ thuật truyền thống – Phunuthudo.com https://phunuthudo.com Tạp chí phụ nữ thủ đô Thu, 02 Oct 2025 07:44:11 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/phunuthudo/2025/08/phunuthudo-icon.svg Nghệ thuật truyền thống – Phunuthudo.com https://phunuthudo.com 32 32 Triển lãm ‘Nam Tước – Những mảnh ghép’ tôn vinh nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước https://phunuthudo.com/trien-lam-nam-tuoc-nhung-manh-ghep-ton-vinh-nghe-nhan-uu-tu-tran-nam-tuoc/ Thu, 02 Oct 2025 07:44:06 +0000 https://phunuthudo.com/trien-lam-nam-tuoc-nhung-manh-ghep-ton-vinh-nghe-nhan-uu-tu-tran-nam-tuoc/

Triển lãm mỹ thuật ứng dụng “Nam Tước – Những mảnh ghép” đã khai mạc vào ngày 2 tháng 8 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, giới thiệu một không gian nghệ thuật độc đáo và sáng tạo. Triển lãm này tôn vinh giá trị gốm truyền thống Việt Nam và ứng dụng trong xây dựng, điêu khắc kiến trúc nghệ thuật.


Một phần bộ cửa 12 cánh Trung - Hiếu - Môn
Một phần bộ cửa 12 cánh Trung – Hiếu – Môn

Đến dự lễ khai mạc có ông Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam; nhà sử học Dương Trung Quốc; ông Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam; ông Vương Mạnh Tuấn, Chủ tịch Hội Nghệ nhân làng gốm cổ truyền Bát Tràng; bà Hà Thị Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và làng nghề Hà Nội…

 “Những mảnh ghép” của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước - ảnh 2
“Những mảnh ghép” của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước – ảnh 2

Triển lãm giới thiệu các tác phẩm mỹ thuật ứng dụng của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước, mang đậm dấu ấn cá nhân và tư duy riêng có. Với 35 tác phẩm được trưng bày, đa dạng về chất liệu và theo từng năm sáng tác, triển lãm “Nam Tước – Những mảnh ghép” mang đến cho công chúng một cái nhìn tổng quan về sự nghiệp sáng tạo của nghệ nhân Trần Nam Tước.

Không gian trưng bày được chia thành 3 phần chính. Phần 1 trưng bày các hình khối điêu khắc, trang trí truyền thống bằng chất liệu gốm, đất nung. Phần 2 giới thiệu các mảng chạm khắc gỗ, tiêu biểu là những điển tích như “Tứ đại con gà (ò ó o o)”, bộ cửa 12 cánh Trung Hiếu Môn – tác phẩm giúp nghệ nhân Trần Nam Tước đoạt giải Nhất Mỹ thuật ứng dụng toàn quốc lần thứ 4 năm 2019. Phần 3 trưng bày các bản vẽ tay thủ công, tư liệu thiết kế đã được nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước ứng dụng vào nhiều công trình trong suốt 25 năm làm nghề.

Các tác phẩm vừa mang tính ứng dụng cao nhưng vẫn giữ được giá trị nghệ thuật sâu sắc, hòa quyện giữa hơi thở đương đại và nét văn hóa cổ xưa, mang phong cách của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước – người thợ gốm “bách nghệ” tài hoa của làng gốm Bát Tràng.

Tại triển lãm, Trần Nam Tước đóng vai trò vừa là người nghệ nhân sáng tạo nên tác phẩm, vừa là người kể chuyện, người truyền tải những giá trị văn hóa truyền thống thông qua ngôn ngữ nghệ thuật đương đại.

Sinh ra và lớn lên từ vùng quê lúa, nghệ nhân Trần Nam Tước cho biết, cả tuổi thơ ông ngụp lặn với sông hồ và sự mặn mòi của biển cả, trên lưng trâu, cùng cánh diều no gió, rồi lang thang trên khắp nẻo đường quê – sớm bén duyên với đất và lửa quê mình, qua các lò nung gạch thủ công.

Mãi đến năm 1997, ông mới biết đến gốm Bát Tràng, một dòng gốm có men và có rất nhiều phong cách chế tác để được “vùng vẫy” thoải mái sáng tạo để khám phá bản thân, trải nghiệm cuộc sống và tự do với đất.

“Sau 30 năm, tôi sinh sống và làm việc trải qua bao thứ nghề có lẽ gốm mãi là người thầy, mà tôi luôn là một kẻ học trò dốt. Vì đất và lửa không dễ gì cho tôi tùy tiện với nó. Bởi trong đất biết bao nhiêu những linh hồn kim cổ, gửi vào đây xương máu của giống nòi. Nay tôi làm và tri ân những anh hùng kiệt hiệt, nương gốm Bát Tràng là cầu nối cho những người thợ như tôi, được tạo tác và kế truyền những tinh hoa của các bậc tiền nhân thủa trước”, nghệ nhân Trần Nam Tước chia sẻ.

Triển lãm diễn ra từ ngày 2 – 12 tháng 8 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Công chúng có thể đến tham quan và trải nghiệm không gian nghệ thuật độc đáo này.

]]>
Triển lãm về mỹ thuật Đông Dương tại Việt Nam đầu thế kỷ 20 https://phunuthudo.com/trien-lam-ve-my-thuat-dong-duong-tai-viet-nam-dau-the-ky-20/ Thu, 02 Oct 2025 07:13:53 +0000 https://phunuthudo.com/trien-lam-ve-my-thuat-dong-duong-tai-viet-nam-dau-the-ky-20/

Vào năm 1925, tại Hà Nội, Trường Mỹ thuật Đông Dương ra đời dưới sự lãnh đạo của hoạ sĩ người Pháp Victor Tardieu, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam. Đây là nền tảng đào tạo mỹ thuật chính quy đầu tiên tại Việt Nam theo bài bản phương Tây, mở ra một kỷ nguyên mới cho sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam. Trong hơn 20 năm hoạt động, trường đã đào tạo trên 100 sinh viên tốt nghiệp chất lượng cao, nhiều người trong số đó đã trở thành họa sĩ nổi tiếng thế giới.

Những cái tên tiêu biểu đến từ trường Mỹ thuật Đông Dương bao gồm Tô Ngọc Vân, Lê Phổ, Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Phan Chánh, Vũ Cao Đàm… Các nghệ sĩ này đã góp phần tạo nên một giai đoạn rực rỡ trong lịch sử phát triển mỹ thuật Việt Nam, khi tinh thần thử nghiệm và sự giao thoa giữa nghệ thuật phương Đông cổ truyền và lối vẽ hàn lâm của Châu Âu đã tạo nên những tác phẩm đặc sắc. Sự kết hợp độc đáo này không chỉ thể hiện tài năng của các nghệ sĩ mà còn phản ánh sự thay đổi và phát triển của mỹ thuật Việt Nam trong giai đoạn đó.

Gần đây, triển lãm ‘Những gốc rễ không ngừng vươn’ đã đưa người xem trở lại Thời kỳ Đông Dương (1925-1945), một thời kỳ quan trọng trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam. Tại đây, người xem có thể chiêm ngưỡng các tác phẩm của các danh họa như Mai Trung Thứ, Lê Phổ, Lê Thị Lựu, Vũ Cao Đàm, Trần Văn Cẩn… Đây là cơ hội để công chúng thưởng lãm và đánh giá cao những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc, đồng thời hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của mỹ thuật Việt Nam hiện đại.

Mai Trung Thứ, một trong những họa sĩ tiêu biểu của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam, đã thực hiện nhiều tác phẩm dựa trên các nguyên tác của các danh họa phương Tây. Bức tranh ‘Mona Lisa’ (1974) của ông là một ví dụ điển hình. Đây là bức tranh thứ 3 do Mai Trung Thứ vẽ lại từ nguyên tác của danh họa Leonardo da Vinci. Tuy là tác phẩm phái sinh, ‘Mona Lisa’ của Mai Trung Thứ lại nổi bật với khả năng chuyển ngữ văn hóa, kết hợp giữa hội họa Đông – Tây, vừa tôn vinh tinh thần Phục Hưng, vừa khẳng định bản sắc Việt Nam.

Bức tranh ‘Mona Lisa’ của Mai Trung Thứ được thể hiện trên lụa, chất liệu yêu thích của ông, với một phong cách đặc trưng Á Đông. Qua đó, có thể thấy sự am hiểu và tinh tế của Mai Trung Thứ khi áp dụng các kỹ thuật phương Tây vào nền mỹ thuật truyền thống Việt Nam, từ đó tạo ra những tác phẩm có giá trị nghệ thuật độc đáo.

Trường Mỹ thuật Đông Dương chính là nơi khai sinh nền hội họa hiện đại Việt Nam, giúp định hình phong cách kết hợp kỹ thuật phương Tây với bản sắc Việt. Các cựu sinh viên của trường đã mở đường cho các thể loại mới như tranh lụa, sơn mài, trở thành phong cách đặc sắc cho mỹ thuật Việt Nam. Hiện nay, trường đã đổi tên và hoạt động dưới tên Đại học Mỹ thuật Việt Nam, tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống đào tạo mỹ thuật chất lượng cao.

Nhìn lại lịch sử và những cống hiến của Trường Mỹ thuật Đông Dương, không khỏi thấy được tầm quan trọng của nó trong sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam. Từ những nền tảng được xây dựng vững chắc từ thời kỳ đó, mỹ thuật Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc, đóng góp vào sự phong phú và đa dạng của nền văn hóa dân tộc.

]]>
Liên hoan phim sinh viên quốc tế 2025: Môi trường, dòng sông và con người lên màn ảnh https://phunuthudo.com/lien-hoan-phim-sinh-vien-quoc-te-2025-moi-truong-dong-song-va-con-nguoi-len-man-anh/ Sat, 09 Aug 2025 04:24:36 +0000 https://phunuthudo.com/lien-hoan-phim-sinh-vien-quoc-te-2025-moi-truong-dong-song-va-con-nguoi-len-man-anh/

Liên hoan phim sinh viên quốc tế lần thứ 6 năm 2025 (International Student Media Art Festival – ISMA) đã chính thức khai mạc vào sáng ngày 25-7 tại Trường đại học Văn Lang, TP.HCM. Đây là lần đầu tiên sự kiện này được tổ chức tại Việt Nam, sau khi đã từng diễn ra tại Mỹ, Pháp, Trung Quốc và Hàn Quốc. Sự kiện năm nay quy tụ 121 tác phẩm của 37 trường đại học đến từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Làm phim ngắn trong 72 tiếng cùng các chuyên gia quốc tế - Ảnh 3.
Làm phim ngắn trong 72 tiếng cùng các chuyên gia quốc tế – Ảnh 3.

Theo chương trình, Liên hoan phim sinh viên quốc tế 2025 tập trung vào chủ đề “Môi trường, dòng sông và con người”. Ba hoạt động chính được tổ chức trong khuôn khổ sự kiện bao gồm cuộc thi Nghệ thuật truyền thông, Chương trình 72-Hour Workshop và Diễn đàn học thuật. Cuộc thi Nghệ thuật truyền thông năm nay nhận được 121 tác phẩm thuộc 4 hạng mục: phim ngắn, nghệ thuật hoạt hình, nghệ thuật tương tác và tự sự bằng trí tuệ nhân tạo (AI Narrative).

Ông Phan Quân Dũng phát biểu - Ảnh: BTC
Ông Phan Quân Dũng phát biểu – Ảnh: BTC

Một hoạt động nổi bật trong sự kiện là Chương trình 72-Hour Workshop, nơi 8 nhóm sinh viên từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ sẽ cùng nhau sản xuất phim ngắn trong vòng 72 tiếng, xoay quanh chủ đề “Môi trường – dòng sông và con người”. Đây là cơ hội để các sinh viên giao lưu, học hỏi và thể hiện sáng tạo của mình. Bên cạnh đó, Diễn đàn học thuật sẽ quy tụ nhiều giáo sư và chuyên gia đến từ các trường đại học và học viện nghệ thuật quốc tế, với các bài tham luận về ứng dụng AI trong đào tạo điện ảnh và truyền thông.

Liên hoan phim sinh viên quốc tế 2025 cũng có sự tham gia của các giám khảo nổi tiếng, bao gồm ông Phan Quân Dũng, đạo diễn Đào Bá Sơn và đạo diễn Nguyễn Thị Mỹ Dung. Sự kiện này không chỉ là một cuộc thi mà còn là một cơ hội để các sinh viên và chuyên gia trong ngành điện ảnh và truyền thông gặp gỡ, chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi từ nhau.

Với sự tham gia của các trường đại học và học viện nghệ thuật quốc tế, Liên hoan phim sinh viên quốc tế 2025 hứa hẹn sẽ là một sự kiện đáng nhớ và có ý nghĩa. Sự kiện này không chỉ góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành điện ảnh và truyền thông mà còn tăng cường mối quan hệ giữa các trường đại học và học viện nghệ thuật trên toàn thế giới.

Xem thêm thông tin về Liên hoan phim sinh viên quốc tế 2025

]]>
Đạo diễn Lương Đình Dũng: Đam mê Xẩm và cuộc chạy đua với thời gian https://phunuthudo.com/dao-dien-luong-dinh-dung-dam-me-xam-va-cuoc-chay-dua-voi-thoi-gian/ Mon, 28 Jul 2025 10:45:44 +0000 https://phunuthudo.com/dao-dien-luong-dinh-dung-dam-me-xam-va-cuoc-chay-dua-voi-thoi-gian/

Đạo diễn Lương Đình Dũng đã chia sẻ những cảm xúc sâu sắc khi đề cập đến đề xuất mua bản quyền phim Xẩm Đỏ của Ninh Bình, một tác phẩm hiếm hoi tôn vinh giá trị của di sản hát Xẩm, một loại hình nghệ thuật truyền thống. Ông bày tỏ: “Đó thực sự là một cảm xúc rất tự hào và thi vị đối với cá nhân tôi”. Sau nhiều năm, ông vẫn nhớ lại thời gian mình đã phải rất cố gắng và kiên quyết để theo đuổi bộ phim, với lòng đam mê Xẩm và tình yêu với nghệ thuật truyền thống.

Một cảnh quay trong phim "Xẩm Đỏ"
Một cảnh quay trong phim “Xẩm Đỏ”

Xẩm Đỏ được thực hiện khi nghệ nhân Hà Thị Cầu đã ở vào tuổi 95, gần như đó là một cuộc chạy đua với thời gian. Ông luôn tâm niệm rằng trong âm nhạc dân gian, các nghệ nhân ngoài tiếng hát thì họ còn như những cuốn sách ẩn chứa nhiều điều quý giá đã chắt lọc mà chúng ta cần lưu giữ, bảo tồn. “Nếu chúng ta chậm trễ thì thực sự đó là điều có lỗi, khi những ‘báu vật nhân văn sống’ không có nhiều thời gian để chờ đợi”, ông nói. Lắng nghe và cảm thụ một nghệ nhân dân gian cất tiếng hát, chúng ta có thể thấy cả một cuộc sống được chuyển động trong đó. Đó là điều cần phải lưu giữ cho thế hệ mai sau.

Về nguồn cảm hứng đặt tên bộ phim là Xẩm Đỏ, ông cho biết âm nhạc thực sự có thể ẩn chứa rất nhiều hình ảnh và cả màu sắc hội hoạ trong đó nữa. “Trong âm nhạc dân gian, tôi thấy cả những bầu trời truân chuyên sâu lắng và cũng đầy sôi động. Âm nhạc dân gian mang cả những ký ức thời gian, cả gió, đất và nước, rất nhiều điều tuyệt vời và thú vị”, ông nói. Với hát Xẩm, nếu phác hoạ bằng màu sắc thì ông cảm nhận loại hình nghệ thuật này thiên về gam màu nóng. Điều đó đã khiến ông đặt tên phim là Xẩm Đỏ.

Hình ảnh trong phim "Xẩm Đỏ"
Hình ảnh trong phim “Xẩm Đỏ”

Xẩm Đỏ là bộ phim âm nhạc đầu tiên không dùng lời bình, và ông cho biết đã thực hiện rất công phu. “Tôi không dùng thủ pháp nào cả, hoàn toàn là tự nhiên theo cách tôi phải đuổi theo âm nhạc và nhân vật từ đầu đến cuối bộ phim”, ông nói. Trong thế giới quan nghệ thuật của mình, ông luôn xem âm nhạc, tranh, thơ là nguồn cảm hứng sáng tác hình ảnh.

Đạo diễn Lương Đình Dũng kể chuyện quá trình làm bộ phim Xẩm Đỏ
Đạo diễn Lương Đình Dũng kể chuyện quá trình làm bộ phim Xẩm Đỏ

Quá trình thực hiện bộ phim kéo dài gần 2 năm để quay và phải 4 năm sau Xẩm Đỏ mới hoàn thành. Ông cho biết đó là cả một câu chuyện làm phim về di sản, mà có lẽ với di sản nào cũng có thể gặp tình huống tương tự. “Chúng tôi dự kiến sẽ quay trong vòng một tháng nhưng khi gặp gỡ nghệ nhân Hà Thị Cầu, tôi biết điều này là không thể”, ông nói. Nghệ nhân Hà Thị Cầu dù nắm giữ linh hồn của hát Xẩm nhưng cụ không phải là một nghệ sĩ biểu diễn. Việc nói, cười hay bất kỳ điều gì mà đạo diễn muốn đều làm mất đi tính tự nhiên của bộ phim.

Một cảnh quay trong phim
Một cảnh quay trong phim

Ông cũng chia sẻ về những kỷ niệm đặc biệt trong quá trình thực hiện bộ phim, như khi dây đàn bị đứt, hay khi các cảnh mưa cũng vậy, họ làm mưa mãi không xong thì bất chợt cơn mưa đến. Hình ảnh bộ phim không chỉ về nghệ nhân mà còn sinh động với miền quê mộc mạc ở Yên Mô, Ninh Bình. Chợ quê, hoa gạo, bến đò trên sông, cùng sự xuất hiện của nhiều nghệ nhân hát xẩm. “Tôi đã không sử dụng diễn viên mà phải chờ đợi những phiên chợ”, ông nói. Ông may mắn tìm được một phiên chợ đơn sơ nhưng đẹp đến mê muội, hoa gạo, con đường cong cong trong chiều… Mỗi khuôn hình giống như một mô tả văn học và đều có ý nghĩa ở phía sau nó.

Ngoài Xẩm Đỏ, ông đã từng thực hiện 6 tác phẩm hề chèo nổi tiếng. Ông cho rằng để là một đạo diễn điện ảnh thì cái gốc đi lên và thấm đẫm trong hành trang nghệ thuật vẫn phải từ những tác phẩm văn học, nghệ thuật dân tộc. …

]]>