Tội phạm công nghệ cao đang ngày càng biến tướng và tinh vi, đặc biệt là hình thức “bắt cóc online” đang được cảnh báo mạnh mẽ trên cả nước. Đây là hình thức khống chế tâm lý nạn nhân qua điện thoại, sử dụng thủ đoạn giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án… thông qua các nền tảng mạng xã hội để đe dọa và lừa nạn nhân cách ly với gia đình.

Hình thức “bát cóc online” diễn ra khi các đối tượng giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án gọi điện thoại cho nạn nhân, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc. Đồng thời, các đối tượng yêu cầu nạn nhân không nghe bất kỳ cuộc gọi nào khác ngoài cuộc gọi để “phục vụ điều tra”. Sau đó, các đối tượng buộc nạn nhân gọi điện về cho gia đình yêu cầu chuyển tiền để “chuộc người”.

Nhiều vụ việc điển hình đã được ghi nhận tại các địa phương trên cả nước. Tại TP. Hồ Chí Minh, một nữ sinh viên từ Khánh Hòa bị đối tượng giả danh công an cáo buộc liên quan đến đường dây rửa tiền, yêu cầu chuyển 150 triệu đồng để “chứng minh vô tội”. Tại tỉnh Thái Nguyên, mặc dù chưa ghi nhận trường hợp nào bị lừa theo hình thức này, nhưng nhiều địa phương khác đã phát hiện và xử lý các vụ việc tương tự.

Các đối tượng thường sử dụng công nghệ AI để giả giọng nói, tạo hình ảnh deepfake, thậm chí giả mạo cuộc gọi video. Một số thủ đoạn phổ biến bao gồm giả danh công an gọi điện thoại cho học sinh, sinh viên, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc.

Để phòng tránh hậu quả từ việc lạm dụng chia sẻ hình ảnh gia đình, trẻ nhỏ trên mạng xã hội, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân. Cụ thể, hạn chế đăng ảnh trẻ em công khai lên mạng xã hội; cài đặt riêng tư cho bài đăng, không chấp nhận người lạ theo dõi tài khoản; hướng dẫn trẻ không chia sẻ thông tin cá nhân cho người lạ qua mạng xã hội.

Khi rơi vào tình huống bị đe dọa từ những cuộc gọi điện thoại, người dân cần trình báo cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ. Ngoài ra, người dân cần cảnh báo ngay cho người thân, bạn bè để tránh trở thành nạn nhân tiếp theo. Tìm hiểu thêm về các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân và cách phòng tránh tội phạm công nghệ cao.

Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vừa phát đi cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới đang nhắm vào người dùng điện thoại Android và iPhone. Theo đó, các tội phạm công nghệ đang lợi dụng nỗi sợ hãi của người dùng bằng cách giả danh đặc vụ liên bang hoặc cảnh sát, gọi điện thông báo rằng người dùng đang bị điều tra hoặc có lệnh bắt giữ, từ đó yêu cầu chuyển tiền để giải quyết vấn đề.

Tại bang Massachusetts, đã có hơn 500 nạn nhân bị mất 9 triệu USD vì các chiêu trò này trong năm 2024. Các đối tượng thường sử dụng công nghệ giả mạo số điện thoại, khiến nạn nhân tin rằng họ đang nhận cuộc gọi từ cơ quan thực thi pháp luật, sau đó yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin bảo mật.

FBI khẳng định rằng cơ quan thực thi pháp luật và liên bang không bao giờ gọi điện đe dọa bắt giữ hoặc yêu cầu chuyển tiền. Tại Boston và nhiều thành phố khác, số vụ lừa đảo dạng này đang gia tăng. Đại diện FBI Boston, ông Ted Docks, nhấn mạnh rằng người dân không nên hoảng loạn hay làm theo yêu cầu của người gọi, mà hãy xác minh lại thông tin bằng cách liên hệ trực tiếp với cơ quan chức năng.

Tương tự, tại Việt Nam, các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại cũng ngày càng tinh vi. Đối tượng thường giả danh cán bộ công an, tòa án, viện kiểm sát, hoặc nhân viên ngân hàng để gọi điện thông báo nạn nhân có liên quan đến vụ án, có lệnh bắt giữ, hoặc tài khoản ngân hàng bị khóa. Chúng yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, hoặc chuyển tiền để xác minh hoặc giải quyết.

Công an nhiều địa phương đã công bố danh sách các số điện thoại lừa đảo và khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, không làm theo hướng dẫn của các cuộc gọi nghi vấn, đặc biệt là yêu cầu cài đặt ứng dụng lạ hoặc chuyển tiền đến tài khoản không rõ ràng.

Bộ Công an khẳng định rằng khi làm việc với cá nhân, tổ chức, cơ quan chức năng sẽ có văn bản thông báo hoặc làm việc trực tiếp, tuyệt đối không yêu cầu chuyển tiền, cung cấp mã OTP, mật khẩu qua điện thoại hay mạng xã hội. Người dân cần nâng cao cảnh giác, chia sẻ thông tin đến người thân, đặc biệt là người lớn tuổi, nhóm dễ trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo công nghệ cao hiện nay.

Nếu nhận được cuộc gọi lạ với nội dung gây áp lực hoặc đe dọa, người dân hãy cúp máy ngay lập tức và liên hệ với cơ quan chức năng để được hỗ trợ. Đồng thời, người dân có thể tìm hiểu thêm thông tin về các hình thức lừa đảo và cách phòng tránh trên các trang web chính thức của cơ quan chức năng, chẳng hạn như FBI hoặc Bộ Công an Việt Nam.

Một thủ đoạn lừa đảo mới đang nhắm vào những người trẻ tuổi, đặc biệt là học sinh, sinh viên trên cả nước. Kẻ lừa đảo sử dụng phương thức giả mạo công an, tự xưng là cán bộ công an, gọi điện thông báo rằng nạn nhân dính líu đến vụ án nghiêm trọng như buôn bán ma túy, rửa tiền. Sau đó, chúng yêu cầu nạn nhân tự dàn cảnh bị bắt cóc, gửi hình ảnh và video cho gia đình để đe dọa và ép buộc chuyển tiền.

Cụ thể, cuối tháng 7, Công an phường Lý Thường Kiệt, tỉnh Ninh Bình, đã nhận được tin báo của gia đình anh Đặng về việc con gái 18 tuổi đang bị bắt cóc. Kẻ lạ mặt yêu cầu chuyển khoản ngay 300 triệu đồng. Tuy nhiên, sau hơn hai giờ lần theo manh mối, cảnh sát đã phát hiện con gái anh Đặng đang tự giam mình trong một nhà nghỉ ở phường Kim Bảng.

Thủ đoạn lừa đảo này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới. Tại Australia, cảnh sát đã ghi nhận có 1.172 vụ ‘bắt cóc online’ vào năm 2019. Tại Mỹ, FBI đã phát giác kiểu lừa đảo này từ những năm 2010.

Để tránh trở thành nạn nhân của thủ đoạn lừa đảo này, người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên cần tự trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo và cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất nếu gặp phải tình huống tương tự. Bên cạnh đó, cơ quan công an cũng khuyến cáo người dân tuyệt đối không gọi điện yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra như lời kẻ gian dụ dỗ.

Trong quá trình điều tra, cảnh sát gặp nhiều khó khăn do kẻ lừa đảo sử dụng ứng dụng nhắn tin được mã hóa, kỹ thuật thay đổi số điện thoại. Do đó, việc phòng ngừa và nâng cao cảnh giác là rất quan trọng. Kẻ lừa đảo thường nhắm vào những người trẻ tuổi ít kinh nghiệm sống, ít va vấp xã hội. Chúng lợi dụng tâm lý sợ hãi và tạo ra những tình huống giả để ép buộc nạn nhân chuyển tiền.

C02 Bộ Công an đã cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo này và khuyến cáo người dân cần cẩn thận khi nhận được cuộc gọi từ người lạ, đặc biệt là khi có yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần tỉnh táo và không mắc bẫy của kẻ lừa đảo. Nếu cần thông tin, người dân có thể liên hệ với trang web chính thức của Bộ Công an hoặc đến gặp trực tiếp cơ quan công an nơi gần nhất.

ĐỂ tránh trở thành nạn nhân của những trò lừa đảo này. người dân có thể tham khảo một số phương pháp phòng tránh trên các trang thông tin điện tử uy tín.

Công an xã Hà Bắc, thành phố Hải Phòng, vừa thành công ngăn chặn một vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua điện thoại, giúp một cụ bà bảo toàn số tiền 600 triệu đồng.

Cụ thể, vào sáng ngày 23/7, bà P.T.N (sinh năm 1955, trú tại thôn Phương La, xã Hà Bắc, TP Hải Phòng) nhận được cuộc gọi từ một người đàn ông tự xưng là cán bộ Công an TP Đà Nẵng. Đối tượng thông báo bà N. đang bị tình nghi có liên quan đến đường dây buôn bán ma túy, rửa tiền và cho biết đã có lệnh bắt tạm giam đối với bà. Từ ngày 23 đến 25/7, đối tượng liên tục gọi điện khống chế tinh thần nạn nhân, yêu cầu bà N. tuyệt đối không được tiết lộ sự việc với bất kỳ ai. Mọi hoạt động của bà – từ đi lại đến sinh hoạt hằng ngày – đều phải báo cáo cho đối tượng. Nếu không thực hiện đúng, đối tượng đe dọa sẽ cho người bắt giữ ngay lập tức.

Đến ngày 25/7, đối tượng yêu cầu bà N. đến Ngân hàng Agribank chi nhánh Cẩm Việt để rút toàn bộ số tiền tiết kiệm. Số tiền này sau đó được yêu cầu chuyển vào tài khoản cá nhân của bà N. – nơi bà nhận lương hưu hằng tháng. Trước đó, bà đã cung cấp toàn bộ thông tin đăng nhập, mật khẩu và mã OTP cho đối tượng lừa đảo. Tuy nhiên, trong quá trình làm thủ tục rút tiền tại ngân hàng, nhân viên giao dịch nhận thấy bà N. có dấu hiệu hoảng loạn, liên tục nghe điện thoại và thực hiện các yêu cầu bất thường.

Nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo, phía ngân hàng đã nhanh chóng báo cáo với Công an xã Hà Bắc. Ngay sau khi nhận được tin báo, lãnh đạo Công an xã đã cử tổ công tác phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đến hiện trường để xác minh vụ việc. Tổ công tác đã kịp thời tư vấn, trấn an tinh thần và giúp bà N. nhận ra thủ đoạn lừa đảo của đối tượng. Nhờ đó, vụ việc được ngăn chặn kịp thời, toàn bộ số tiền 600 triệu đồng của nạn nhân được giữ nguyên.

Công an xã Hà Bắc khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mã OTP cho bất kỳ ai qua điện thoại. Khi nhận được các cuộc gọi có dấu hiệu nghi vấn, người dân cần báo ngay cho cơ quan công an địa phương để được hỗ trợ và xử lý kịp thời. Hãy luôn tỉnh táo và cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi và phức tạp.