Các vấn đề về dinh dưỡng luôn là một phần quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe của cộng đồng, và các quốc gia trên toàn thế giới đang phải đối mặt với những thách thức khác nhau trong lĩnh vực này. GS.TS Lê Thị Hợp, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ về các vấn đề dinh dưỡng tại Hội nghị Dinh dưỡng TPHCM mở rộng lần thứ XIII với chủ đề ‘Gánh nặng kép về dinh dưỡng và những tiến bộ trong thực hành lâm sàng’ do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tổ chức.

GS.TS Lê Thị Hợp cho biết, có 10 sự thật về dinh dưỡng hiện nay cần được chú ý. Thứ nhất, việc tăng cường đường vào chế biến thực phẩm có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như béo phì, tim mạch, tiểu đường type 2 nếu lạm dụng. Thứ hai, chế độ dinh dưỡng của con người hiện đại thường thiếu Omega 3, một chất cần thiết cho hoạt động của não bộ và tim mạch. Ngoài ra, không có một chế độ dinh dưỡng nào hoàn hảo cho tất cả mọi người, do đó phải thực hiện dinh dưỡng hợp lý, phù hợp cho từng người, từng loại tuổi, lao động, môi trường sống.

BS.CK.II 2 Đỗ Thị Ngọc Diệp, Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TPHCM, Phó chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam, cũng chia sẻ về vấn đề thừa cân và béo phì đang gia tăng và trẻ hóa trên toàn thế giới và tại Việt Nam. Theo WHO và Liên đoàn Béo phì Thế giới (WOF), năm 2024, có 39% người trưởng thành trên toàn cầu bị thừa cân, 13% bị béo phì. Tại Việt Nam, thừa cân và béo phì gia tăng rất nhanh từ khoảng 10,5% năm 2010 lên 21% ở người trưởng thành trong năm 2021. Điều trị béo phì với các phương pháp chính là dinh dưỡng, thay đổi lối sống, thuốc và phẫu thuật.

Bên cạnh đó, BS Diệp cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của nước trong việc duy trì sự sống và hỗ trợ tích cực trong kiểm soát các bệnh như tim mạch, huyết áp, chuyển hóa, sức khỏe làn da và hệ tuần hoàn. Loại nước sử dụng từ nguồn thiên nhiên hay nước đã qua xử lý và độ pH của nước đều có tác động nhất định đến sức khỏe.

Tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Nga, Tổng Giám đốc Công ty CP Nước khoáng Khánh Hòa (Vikoda), cũng giới thiệu về lợi ích của nước kiềm và sản phẩm nước khoáng kiềm thiên nhiên Vikoda. Sản phẩm này sở hữu lợi ích ‘5 tốt’, bao gồm nước khoáng sạch từ nguồn, độ kiềm tự nhiên hoàn hảo với pH9,0, giúp trung hòa axit dạ dày dư thừa, và giữ trọn vi lượng khoáng quý.

Hội nghị Dinh dưỡng TPHCM mở rộng lần thứ XIII thu hút khoảng 850 đại biểu trên cả nước tham dự, với 4 phiên khoa học cùng 26 báo cáo chuyên sâu, thuyết trình, thảo luận và các phiên kết nối. Trong khuôn khổ hội nghị, Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TPHCM cũng chính thức ra mắt Trang thông tin Internet tại địa chỉ https://honufas.org.vn/, khẳng định cam kết của Hội trong việc chuyển đổi số và hiện đại hóa công tác truyền thông, mở rộng không gian kết nối tri thức, lan tỏa kiến thức khoa học đến cộng đồng.

Các bệnh lý tim mạch đang có xu hướng trẻ hóa và không nên chủ quan với những chỉ số nguy cơ thấp. Nhồi máu cơ tim, đột quỵ là những bệnh lý tưởng chừng chỉ xảy ra ở người cao tuổi, tuy nhiên, hiện nay các bệnh lý này ngày càng xuất hiện nhiều hơn ở người trẻ tuổi, thậm chí cả những người ở độ tuổi 20-30.

Tại Hội nghị Khoa học thường niên của Bệnh viện Nhân dân Gia Định ngày 2/8, PGS.TS.BS Hoàng Văn Sỹ – Trưởng khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết: “Nhóm tuổi 20-40 gần như luôn nằm trong vùng nguy cơ thấp đối với biến cố tim mạch trong 10 năm tới. Vì vậy, phần lớn không được chỉ định điều trị hoặc can thiệp sớm. Nhưng chính điều đó lại dễ tạo ra tâm lý chủ quan, và đây chính là cái bẫy nguy hiểm của cơ thể”.

Theo PGS.TS.BS Hoàng Văn Sỹ, cứ 4 người mắc bệnh tim mạch do xơ vữa thì có 1 người trong độ tuổi từ 20 đến 54. Đây là nhóm tuổi lao động chính, thường gánh vác nhiều trách nhiệm trong gia đình và xã hội nên dễ có tâm lý “ngại” khám bệnh, tự cho rằng bản thân vẫn còn khỏe mạnh. Tuy nhiên, chính họ lại là nhóm có nguy cơ tổn thất lớn nhất nếu xảy ra đột ngột các biến cố y tế như đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.

Đáng lưu ý, khi người trẻ bị đột quỵ, chi phí điều trị thường cao hơn khoảng 1,5 lần so với người lớn tuổi do thời gian phục hồi kéo dài và phức tạp hơn. Bên cạnh đó, họ còn đối mặt với mất mát lớn về năng suất lao động, chi phí gián tiếp và gánh nặng tâm lý cho cả gia đình.

TS.BS Võ Văn Tân – Trưởng khoa Nội Tim mạch của Bệnh viện Nhân Dân Gia Định cho biết: “Tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, mỗi năm tiếp nhận khoảng 2.200 ca đột quỵ mới, trong đó 15-20% là bệnh nhân dưới 40 tuổi. Điều này cho thấy đột quỵ không còn là căn bệnh của người lớn tuổi mà có thể tấn công bất kỳ ai”.

Theo các chuyên gia, các yếu tố nguy cơ như: cholesterol cao, hút thuốc, lười vận động, ăn uống không lành mạnh, thiếu ngủ, stress kéo dài… nếu âm thầm tồn tại trong 10-20 năm có thể gây tổn thương nghiêm trọng mạch máu và dẫn đến biến cố tim mạch sớm. Ngoài ra, bệnh lý nền (rối loạn nhịp tim, rối loạn mỡ máu, tiểu đường) và bệnh lý tự miễn (như lupus ban đỏ hệ thống gây tắc mạch máu não) cũng là nguyên nhân tiềm ẩn.

Theo PGS.TS.BS Hoàng Văn Sỹ, các phương pháp đánh giá nguy cơ ngắn hạn hiện nay (10 năm) có thể bỏ sót nhiều người trẻ đang tích tụ nguy cơ theo thời gian. Bởi những mảng xơ vữa âm thầm hình thành trong cơ thể qua nhiều năm, đến khi phát hiện thì biến cố đã đến gần.

Hiện nay, giới chuyên gia đang chuyển sang cách tiếp cận mới, đánh giá nguy cơ tim mạch dài hạn (lifetime risk) và nguy cơ tích lũy theo thời gian để kịp thời phát hiện và can thiệp sớm – ngay cả ở nhóm nguy cơ thấp.

Các chuyên gia khuyến cáo, người trẻ cần thay đổi nhận thức và hành vi ngay từ hôm nay, chủ động đi khám sức khỏe định kỳ, kiểm soát các yếu tố nguy cơ, tập luyện thể dục đều đặn, ăn uống lành mạnh và giảm thiểu stress. Đồng thời, hệ thống y tế cũng cần xây dựng chiến lược dự phòng sớm, toàn diện, phối hợp giữa ngành y tế – truyền thông – giáo dục và cộng đồng.

“Chúng ta không thể chờ đến khi xuất hiện triệu chứng mới bắt đầu lo lắng. Cần hành động sớm để bảo vệ thế hệ tương lai khỏi gánh nặng tim mạch”, PGS.TS Hoàng Văn Sỹ khuyến cáo.

Hội nghị khoa học thường niên năm 2025 của Bệnh viện Nhân dân Gia Định diễn ra trong hai ngày 1-2/8, quy tụ 16 phiên chuyên đề, 5 phiên vệ tinh và 110 báo cáo khoa học, bao quát nhiều lĩnh vực trọng yếu như: Tim mạch, Tiêu hóa – Gan mật tụy, Sản khoa, Ngoại khoa, Gây mê hồi sức, Nội khoa… Tâm điểm hội nghị là các phiên Tim mạch với cập nhật từ ESC, ACC; ứng dụng AI trong chăm sóc tim mạch; vai trò mới của colchicine và các kỹ thuật can thiệp van tim qua da (TAVI, TEER) thay thế phẫu thuật hở; điều trị suy tim phân suất tống máu bảo tồn.

Ngoại khoa nổi bật với nghiên cứu trên 987 ca ung thư gan, đề xuất chiến lược sàng lọc và điều trị cá thể hóa cho bệnh nhân không do viêm gan B, C. Các phiên chuyên đề khác tập trung vào phẫu thuật nội soi đại trực tràng, gây mê thế hệ mới, chiến lược ERAS, thách thức sản khoa trong bối cảnh tỷ lệ sinh giảm và các tiến bộ trong Nội khoa, Dược lâm sàng, Da liễu, Điều dưỡng…

Đột quỵ: Khắc chế bằng cách nào? Đột quỵ não có thể âm thầm rình rập và đe dọa bất kỳ ai, bất kể tuổi tác hay tiền sử gia đình. Đặc biệt, số người trẻ tuổi (từ 20 đến 55 tuổi) mắc đột quỵ đang ngày càng gia tăng, trở thành vấn đề đáng lo ngại của cộng đồng hiện nay.

Tăng huyết áp, một tình trạng bệnh lý mạn tính nguy hiểm, đang ngày càng phổ biến và có xu hướng trẻ hóa. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra cảnh báo đáng lo ngại về tình hình tăng huyết áp tại Việt Nam, khi cứ 3 người trưởng thành thì 1 người mắc bệnh này. Tuy nhiên, chỉ khoảng 50% số người bị tăng huyết áp được chẩn đoán, và chỉ có 30% trong số này được điều trị.

TS.BS Giang Minh Nhật, phó trưởng khoa hồi sức tim mạch tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định TP.HCM, cho biết rằng tăng huyết áp thường được xem là “sát thủ thầm lặng” do không có triệu chứng rõ ràng. Bệnh thường chỉ được phát hiện khi gây tổn thương các cơ quan trong cơ thể. Để ngăn ngừa biến chứng, tăng huyết áp cần được điều trị suốt đời. Tuy nhiên, nhiều người bệnh tăng huyết áp thường uống thuốc một thời gian thấy ổn định và tự ý ngưng thuốc, điều này vô cùng nguy hiểm.

Khi ngưng thuốc, huyết áp có thể tăng trở lại và âm thầm gây tổn thương cơ thể. Điều đáng chú ý là số người bị tăng huyết áp hiện nay nhiều hơn so với trước đây, và có xu hướng trẻ hóa rõ rệt. Nhiều người mới 20-30 tuổi đã bị nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ do tăng huyết áp. Nguyên nhân chính là do lối sống hiện đại thiếu vận động, ăn mặn, tiêu thụ nhiều thực phẩm nhanh cộng với áp lực công việc, thức khuya và stress kéo dài.

Để giảm nguy cơ tăng huyết áp, người dân có thể thay đổi lối sống bằng cách hạn chế ăn mặn, ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế đường và chất béo xấu, tăng cường vận động thể lực. Người trưởng thành nên kiểm tra huyết áp và các chỉ số tim mạch định kỳ 1-2 năm/lần để phát hiện và điều trị sớm. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Hiện nay, tất cả các trạm y tế trên địa bàn TP.HCM đã có đầy đủ thuốc huyết áp và đái tháo đường, giúp người dân có thể tiếp cận điều trị dễ dàng hơn. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc phòng chống và điều trị tăng huyết áp, nhằm bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người dân. Mọi người cần tích cực phòng ngừa và điều trị tăng huyết áp để tránh các biến chứng nguy hiểm.

Ngày 7/8 sắp tới, Bệnh viện Phương Đông sẽ chính thức đưa vào vận hành hệ thống cắt lớp lượng tử Naeotom Alpha. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh y khoa, đặc biệt là tại Việt Nam. Hệ thống này đã được ghi nhận là có tốc độ chụp toàn thân nhanh nhất thế giới, chỉ mất chưa đến 1 giây.

Hệ thống Naeotom Alpha là một trong những công nghệ tiên tiến nhất trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh y khoa hiện nay. Với khả năng chụp cắt lớp lượng tử toàn thân, hệ thống này đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận lâm sàng. Công nghệ này vượt qua mọi giới hạn về lát cắt trong chụp CT, cho hình ảnh sắc nét nhất thế giới, lên đến 110 micro mét. Điều này cho phép bác sĩ dễ dàng phát hiện các mầm mống bệnh lý trong cơ thể, bao gồm cả đột quỵ, tim mạch, ung bướu.

Một trong những tính năng nổi bật của Naeotom Alpha là khả năng chụp với lát cắt mỏng nhất thế giới, chỉ 0.2 mm. Điều này cho phép hệ thống trả kết quả đánh giá mạch vành ở mọi điểm vôi hóa, chẩn đoán kích thước mạch vành tương đồng nhất với hình chụp mạch can thiệp. Độ chính xác rất cao nên có thể giảm thiểu việc thực hiện thêm các thủ thuật xâm lấn như chụp động mạch vành để chẩn đoán ở các bệnh nhân nguy cơ cao.

Naeotom Alpha cũng tích hợp toàn diện trí tuệ nhân tạo (AI), giúp phát hiện chính xác tổn thương siêu nhỏ rất nhanh, nâng cao giá trị chẩn đoán và độ an toàn cho bệnh nhân. Công nghệ này giảm thiểu liều tia X sử dụng, với lượng bức xạ chỉ tương đương như môi trường tự nhiên, giảm tới khoảng 90% so với CT dòng thấp. Nỗi lo về phơi nhiễm bức xạ gần như được xóa bỏ. Lượng thuốc cản quang dùng cũng giảm tới 68%, giúp hạn chế nguy cơ suy thận hay các tác dụng phụ khác.

Với những tính năng ưu việt đó, hệ thống Naeotom Alpha có thể nhìn thấy rõ từng bất thường siêu nhỏ như nốt mờ dưới 3 mm ở phổi, tổn thương biểu mô gan dưới 1 cm hay phát hiện vi vôi hóa. Từ đó, bác sĩ dễ dàng phát hiện mầm mống giai đoạn sớm của các loại ung thư phổ biến như ung thư phổi, ung thư gan, ung thư vú, ung thư não.

Việc tầm soát sức khỏe định kỳ với các danh mục khám có chụp CT công nghệ đếm photon trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Người dân có thể nắm bắt những lợi ích vàng trong tầm soát chủ động của Naeotom Alpha mà không phải lo lắng về các rủi ro cho sức khỏe.

Sự ra đời của hệ thống Naeotom Alpha tại Bệnh viện Phương Đông đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nâng cao hiệu quả chẩn đoán sớm và điều trị các bệnh lý nguy hiểm, mang lại hy vọng sống khỏe mạnh cho hàng triệu người.

Đi bộ – một hình thức vận động đơn giản và dễ dàng – đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích cho cả sức khỏe thể chất và tinh thần. Trong một thời gian dài, đi bộ 10.000 bước mỗi ngày được xem là tiêu chuẩn vàng để tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí y khoa The Lancet Public Health đã chỉ ra rằng đi bộ dưới 10.000 bước cũng có thể góp phần kéo dài tuổi thọ và phòng ngừa các bệnh mãn tính như ung thư, tim mạch, và tiểu đường loại 2.

Nhóm nghiên cứu do giáo sư Melody Ding từ Trường Y tế công cộng, Đại học Sydney (Úc) dẫn đầu đã tiến hành phân tích dữ liệu của hơn 160.000 người trưởng thành. Mục tiêu của nghiên cứu này là xem xét tác động của số bước đi bộ hàng ngày đến các yếu tố sức khỏe, đặc biệt là nguy cơ tử vong sớm. Kết quả nghiên cứu đã đưa ra những phát hiện đáng kể về mối quan hệ giữa số bước đi bộ và nguy cơ mắc các bệnh.

Theo kết quả nghiên cứu, so với đi bộ 2.000 bước/ngày, đi bộ 7.000 bước/ngày có thể mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Cụ thể, đi bộ 7.000 bước/ngày có thể giảm đến 47% nguy cơ tử vong sớm, giảm 47% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch, giảm 37% nguy cơ tử vong do ung thư, giảm 25% nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giảm 38% nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, giảm 14% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, giảm 28% nguy cơ té ngã, giảm 22% nguy cơ bị trầm cảm, và giảm 6% nguy cơ mắc ung thư.

Giáo sư Melody Ding cho biết đi bộ 7.000 bước/ngày là mục tiêu tối ưu giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường loại 2, ung thư và kéo dài tuổi thọ. Đặc biệt, đi bộ 7.000 bước/ngày cũng được coi là con số phù hợp cho những người ít vận động. Tuy nhiên, chuyên gia Ding cũng lưu ý rằng những người đang đi bộ ở mức 10.000 bước/ngày không cần giảm số bước đi bộ theo kết quả nghiên cứu, vì nhìn chung, càng hoạt động thể chất nhiều thì càng tốt cho sức khỏe.

Các chuyên gia khác cũng nhận xét rằng nghiên cứu này giúp bổ sung thêm bằng chứng về tầm quan trọng của hoạt động thể chất đối với sức khỏe. Đồng thời, nghiên cứu cũng đóng góp vào việc cập nhật các hướng dẫn hoạt động thể chất mới cho người dân. Qua đó, mọi người có thể hiểu rõ hơn về lợi ích của đi bộ và tích cực áp dụng vào cuộc sống hàng ngày để cải thiện sức khỏe.

Một trường hợp bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp vừa được các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc can thiệp thành công, cứu sống kịp thời. Ông Sơn, 66 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp và đái tháo đường, đã trải qua một cơn đau vùng thượng vị sau bữa tối và ban đầu nghĩ rằng đó chỉ là đau dạ dày thông thường.

Tuy nhiên, sau hai ngày, tình trạng của ông Sơn trở nên nguy kịch khi ông xuất hiện các triệu chứng của nhồi máu cơ tim cấp. May mắn thay, đội ngũ bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc đã can thiệp kịp thời, giúp ông vượt qua cơn nguy hiểm.

Trước khi nhập viện, ông Sơn đã xuất hiện các triệu chứng như đau tức vùng thượng vị, buồn nôn và khó chịu trong hai ngày liên tiếp. Những dấu hiệu này thường gặp ở bệnh lý dạ dày, vì vậy ông nghĩ rằng bệnh dạ dày của mình đã tái phát và chỉ nghỉ ngơi tại nhà. Tuy nhiên, đến ngày thứ hai, triệu chứng đau tăng lên khiến ông mệt nhiều, choáng váng và phải vào viện cấp cứu.

Ngay sau khi nhập viện, các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc đã khẩn trương thực hiện các xét nghiệm cần thiết, bao gồm điện tâm đồ, xét nghiệm men tim và siêu âm tim. Kết quả điện tâm đồ cho thấy bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên, một dạng cấp cứu tim mạch khẩn cấp. Bệnh nhân được chỉ định can thiệp mạch vành để tái thông dòng máu nuôi tim.

Chỉ hơn một giờ tính từ thời điểm nhập viện, thủ thuật chụp mạch vành qua da đã được thực hiện thành công. Kết quả chụp mạch cho thấy huyết khối gây tắc hoàn toàn ngay từ đoạn đầu động mạch vành phải, một trong ba động mạch quan trọng cấp máu nuôi quả tim của người bệnh.

Với sự phối hợp nhịp nhàng giữa hình ảnh siêu âm trong lòng mạch và hình ảnh chụp mạch qua da rõ nét của hệ thống máy móc hiện đại, các bác sĩ đã hút thành công 4 cục huyết khối lớn ở đoạn đầu động mạch vành phải, nơi mạch xoắn vặn, rất khó thao tác. Quá trình đặt stent đã diễn ra thành công, cứu vùng cơ tim đang dần hoại tử của ông Sơn.

ThS.BS. Nguyễn Văn Hải, trưởng khoa Tim Mạch – Tim mạch can thiệp BVĐK Hồng Ngọc, trưởng kíp can thiệp cấp cứu cho bệnh nhân, cho biết: “Đây là trường hợp thứ 3 bị nhồi máu cơ tim do huyết khối tắc hoàn toàn đoạn gần của mạch vành mà chúng tôi can thiệp trong vòng 1 tuần qua. May mắn, cả ba trường hợp đều được can thiệp hút huyết khối thành công và chỉ cần đặt 1 stent mạch vành, tái thông mạch máu giúp tim phục hồi nhanh chóng.”

BSCKII.BSNT. Lê Đức Hiệp, Khoa Tim Mạch – Tim mạch can thiệp BVĐK Hồng Ngọc, cũng chia sẻ về trường hợp của bệnh nhân và những triệu chứng dễ nhầm lẫn. Ông cho biết: “Tim, đặc biệt là vùng thành dưới, cùng cơ hoành, dạ dày và ruột trên đều được chi phối bởi các nhánh thần kinh giao cảm và phó giao cảm. Khi xảy ra nhồi máu cơ tim thành sau dưới thì tín hiệu đau từ tim có thể lan theo các sợi thần kinh, gây cảm giác đau ở vùng thượng vị, dưới xương ức hoặc bụng trên. Vì vậy dễ nhầm lẫn với bệnh lý tiêu hóa.”

Để tránh nhầm lẫn, các bác sĩ khuyến cáo người bệnh cần cảnh giác với các triệu chứng như đau thượng vị đi kèm các triệu chứng buồn nôn, đổ mồ hôi, chóng mặt, đặc biệt là ở người lớn tuổi có yếu tố nguy cơ tim mạch. Với sự phối hợp đa chuyên khoa và quy trình can thiệp đồng bộ, hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc, hàng trăm bệnh nhân nhồi máu cơ tim đã được can thiệp kịp thời, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và mang lại hy vọng sống cho nhiều người bệnh trong tình trạng nguy kịch.