Luật An toàn thực phẩm, ban hành hơn 15 năm trước, đã tạo ra khuôn khổ pháp lý quan trọng cho việc quản lý và kiểm soát chất lượng thực phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, sau thời gian dài triển khai, hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, đòi hỏi cần có những điều chỉnh và cải thiện.
Một trong những vấn đề nổi bật là sự chồng chéo trong phân công và phân cấp giữa các cơ quan quản lý như Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương. Điều này đã gây ra khó khăn trong phối hợp và xử lý vi phạm. Cơ cấu tổ chức quản lý an toàn thực phẩm tại địa phương còn thiếu đồng bộ và cồng kềnh. Thêm vào đó, nguồn lực về con người và kinh phí lại hạn chế, dẫn đến hoạt động thanh tra, kiểm tra chỉ mang tính hình thức.
Một điểm hạn chế khác trong công tác quản lý an toàn thực phẩm hiện nay là việc hậu kiểm chưa được chú trọng đúng mức. Các doanh nghiệp sau khi tự công bố hoặc đăng ký bản công bố sản phẩm gần như không bị kiểm tra thường xuyên. Điều này tạo cơ hội cho thực phẩm kém chất lượng và giả mạo giấy tờ len lỏi vào thị trường. Việc quảng cáo thổi phồng công dụng của sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bổ sung cũng gây ra những hiểu lầm nghiêm trọng cho người tiêu dùng.
Trước những bất cập này, Bộ Y tế đang tích cực xây dựng dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) với nhiều điểm mới nhằm tăng cường hiệu quả quản lý. Dự thảo đề xuất tăng cường hậu kiểm, minh bạch hóa trách nhiệm trong toàn bộ chuỗi sản xuất – kinh doanh. Đồng thời, dự thảo bổ sung các hành vi bị cấm trong quảng cáo thực phẩm trên nền tảng trực tuyến, qua đó hạn chế những thông tin sai lệch và bảo vệ người tiêu dùng.
Một điểm đáng chú ý khác trong dự thảo là việc tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm. Mức phạt có thể lên tới 200 triệu đồng đối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức. Việc tăng cường các biện pháp xử phạt nhằm răn đe và ngăn chặn các hành vi vi phạm, đảm bảo rằng các doanh nghiệp tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn thực phẩm.
Mục tiêu của việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm lần này là tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, cải cách thủ tục hành chính, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng. Điều này càng trở nên quan trọng trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng trở nên phức tạp và đa dạng.
Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) kỳ vọng sẽ tạo ra một hành lang pháp lý hoàn chỉnh hơn, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm, đảm bảo cung cấp thực phẩm an toàn và chất lượng cho người tiêu dùng.