Nghệ thuật truyền thống đang đứng trước thách thức lớn trong việc tìm kiếm nghệ sĩ trẻ tài năng để kế thừa và phát huy giá trị di sản nghệ thuật quý báu này. Theo thống kê của Cục Nghệ thuật biểu diễn năm 2024, số lượng diễn viên trong độ tuổi từ 20-25 ở các đơn vị sân khấu trên cả nước chỉ chiếm 5,6%. Điều này đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào để giữ gìn và phát triển loại hình nghệ thuật đặc sắc này.
NSƯT Trần Quang Khải, Đoàn nghệ thuật Cải lương, Nhà hát sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam, cho biết rằng lực lượng diễn viên của đoàn hiện tại có độ tuổi trên 40 chiếm 64%. Điều này dẫn đến việc diễn viên già phải hóa trang vào vai diễn trẻ trong nhiều vở diễn. Nhiều năm qua, trường Đại học Sân khấu Điện ảnh không tuyển sinh nghệ thuật truyền thống, dẫn đến thiếu vắng nghệ sĩ trẻ trong các bộ môn như Tuồng, Chèo, Cải lương. Các đoàn nghệ thuật truyền thống dù có nhu cầu tuyển nghệ sĩ trẻ nhưng thiếu cơ chế linh hoạt và bị giới hạn bởi chỉ tiêu biên chế.
NSƯT Nguyễn Thị Lộc Huyền, Đoàn nghệ thuật Tuồng, Nhà hát sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam, cũng đồng tình rằng nhiều năm không có sinh viên theo học Tuồng và nhà trường không mở được lớp đào tạo. Phần lớn diễn viên đều đã trên 40, 50 tuổi.
NSND Trịnh Thúy Mùi, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, cho rằng việc đào tạo một nghệ sĩ sân khấu nghệ thuật truyền thống đòi hỏi thời gian dài và cần có cơ chế hỗ trợ đặc biệt. Hiện nay, việc đào tạo sơ cấp, trung cấp gần như không có, và tuyển sinh cấp đại học khi các tài năng đã 18 tuổi trở lên là quá muộn. Vấn đề lớn nhất là thiếu cơ chế phù hợp để thu hút người trẻ, mặc dù nhiều người trẻ có năng khiếu và tình yêu với nghệ thuật truyền thống.
NSND Lê Tiến Thọ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, khẳng định rằng cần có cơ chế đặc thù trong vấn đề đào tạo và hỗ trợ nghệ sĩ sân khấu truyền thống để họ sống được với nghề. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự thay đổi trong cơ chế chính sách và cách thức đào tạo đặc thù cho nghệ thuật truyền thống. Nếu không có sự hỗ trợ và cơ chế phù hợp, sẽ rất khó để tìm kiếm nghệ sĩ trẻ tài năng cho loại hình nghệ thuật đặc sắc này.
Trước tình trạng trên, nhiều chuyên gia và nghệ sĩ cho rằng cần phải có những giải pháp thiết thực và hiệu quả để bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật truyền thống. Một trong những giải pháp quan trọng là xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ đặc biệt cho nghệ sĩ sân khấu truyền thống, cũng như tạo điều kiện thuận lợi để thu hút người trẻ tham gia vào lĩnh vực này. Bên cạnh đó, việc đổi mới và đa dạng hóa các chương trình đào tạo cũng là cần thiết để đáp ứng nhu cầu của xã hội và thời đại.
Một số ý kiến khác cũng cho rằng cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá về giá trị và tầm quan trọng của nghệ thuật truyền thống. Thông qua các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, nhằm nâng cao nhận thức và gây quỹ để hỗ trợ cho việc đào tạo và biểu diễn nghệ thuật truyền thống.
Link tham khảo: https://vietnamnet.vn/cac-loai-hinh-nghe-thuat-truyen-thong-dang-bi-that-thua-nghe-si-tre-1717499244.html