Ở xã Trung Lý, cấp ủy và chính quyền địa phương đã tích cực đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp. Mục tiêu là xây dựng và nhân rộng các mô hình kinh tế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, giúp người dân đạt hiệu quả kinh tế cao hơn.
Anh Thào A Thái, một cư dân tại bản Tà Cóm, xã Trung Lý, đã nổi lên như một gương điển hình trong phát triển kinh tế hộ gia đình thông qua chăn nuôi trâu bò sinh sản và thương phẩm. Trước đây, anh Thái là một hội viên nông dân thuần túy, gắn bó với việc trồng lúa và ngô trên nương đồi. Tuy nhiên, từ năm 2020, anh đã mạnh dạn chuyển hướng sang chăn nuôi, mở ra một bước ngoặt quan trọng trong hành trình vươn lên làm giàu chính đáng.
Với sự nhạy bén và tư duy kinh tế, anh Thào A Thái đã nhận ra tiềm năng của chăn nuôi đại gia súc. Bởi lẽ, việc này không chỉ giúp tận dụng nguồn thức ăn sẵn có mà còn có thể sử dụng lực lượng lao động trong gia đình một cách hiệu quả. Vào thời điểm đó, địa phương cũng có những chính sách khuyến khích chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, tạo điều kiện thuận lợi cho anh Thái quyết định đầu tư “lớn” với việc mua 3 cặp trâu bò về nuôi.
Những ngày đầu, cùng với 4 thành viên trong gia đình, anh Thái đã tất bật từ sáng sớm đến tối để chăm sóc đàn vật nuôi như chăm sóc “con nhỏ”. Với sự kiên trì và nhẫn nại, anh Thái đã chăm chỉ học hỏi kỹ thuật và tích lũy kinh nghiệm trong quá trình chăn nuôi. Dần dần, đàn trâu bò của gia đình anh đã phát triển. Đến nay, gia đình anh đã nhân đàn lên hơn 50 con bò và 20 con trâu, trở thành hộ gia đình có số lượng gia súc nhiều nhất bản Tà Cóm.
Để phát triển đàn trâu bò một cách bền vững, anh Thái đã áp dụng phương pháp nuôi sinh sản kết hợp với nuôi thương phẩm. Anh căn cứ vào nhu cầu của thị trường để xuất bán theo từng thời điểm phù hợp. Ngoài chăn nuôi trâu bò, anh Thào A Thái còn triển khai mô hình trồng rừng và khoanh nuôi trên 15ha rừng sản xuất với các loại cây lấy gỗ như xoan, lát… Mỗi năm, sau khi trừ chi phí, gia đình anh Thái thu lãi khoảng 300 triệu đồng.
Không chỉ là một gương điển hình trong phát triển kinh tế gia đình, với vai trò là người có uy tín, anh Thào A Thái đã tích cực tuyên truyền, hướng dẫn và giúp đỡ bà con dân bản cùng phát triển kinh tế. Anh đã hướng dẫn và hỗ trợ kiến thức, kinh nghiệm sản xuất cho 10 gia đình trong bản, giúp đỡ 6 hộ nghèo phát triển sản xuất và vươn lên ổn định cuộc sống.
Thời gian qua, xã Trung Lý đã triển khai nhiều mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả, góp phần tạo việc làm và giảm nghèo bền vững cho người dân địa phương. Các mô hình này bao gồm trồng quế trên diện tích 20ha với 20 hộ tham gia, mô hình điểm trồng “Cây sắn năng suất cao”, mô hình tổ hợp tác chăn nuôi vịt, nuôi gà thương phẩm, mô hình trồng dược liệu, phát triển cây ăn quả, cây đặc sản…
Thông qua các mô hình này, tỷ lệ hộ nghèo tại xã Trung Lý đã giảm dần hàng năm. Nếu như năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo của xã chiếm 51,94%, thì đến năm 2024, tỷ lệ này đã giảm còn 39,71%.
Tại các xã Xuân Bình, Thượng Ninh, Thanh Phong, chính quyền địa phương cũng tập trung tuyên truyền và hướng dẫn người dân áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Mục tiêu là thay đổi tập quán canh tác, chuyển đổi các mô hình sản xuất để khai thác tiềm năng và lợi thế về đất đai ở địa phương.
Điển hình như mô hình sản xuất lúa có năng suất và chất lượng cao như TBR279, Bắc Thịnh, TBR225, TBR45, Nhị Ưu 986, GS9, GS55… Những mô hình này đã góp phần bảo đảm an ninh lương thực ở địa phương.
Bên cạnh đó, các xã cũng chú trọng chuyển đổi diện tích trồng lúa kém năng suất sang trồng các loại cây có hiệu quả kinh tế cao hơn. Các loại cây này được liên kết và bao tiêu sản phẩm, như cam, chanh leo, xoài keo, ổi… Ngoài ra, các xã cũng áp dụng công nghệ cắt và ghép để cải tạo và sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Trong lĩnh vực chăn nuôi, các xã đã chuyển giao khoa học kỹ thuật và đưa vào nuôi các loại con giống có năng suất và chất lượng cao. Ví dụ như gà Lương Phượng, gà lai chọi, gà mía, gà Lạc Thủy, khôi phục vịt bầu Thanh Quân, vịt Cổ Lũng… Các mô hình này đã góp phần thay đổi phương thức chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi tập trung theo hướng sản xuất hàng hóa.
Qua khảo sát, có thể thấy rằng còn rất nhiều mô hình kinh tế nông nghiệp được áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Những mô hình này đã góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội và giảm nghèo bền vững ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số xứ Thanh.
Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo khu vực miền núi của tỉnh đã giảm 4,43% (từ 11,04% xuống còn 6,61%); tỷ lệ hộ cận nghèo giảm 2,66% (từ 14,01% xuống còn 11,35%). Với những kết quả đạt được, niềm tin của đồng bào dân tộc khu vực miền núi đối với các mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả đã tăng lên. Điều này cho thấy rằng các mô hình này sẽ được áp dụng và nhân rộng trong thời gian tới.