Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây ra sự căng thẳng với các quốc gia thành viên khối BRICS, bao gồm Brazil, Ấn Độ và Trung Quốc, thông qua việc áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ những quốc gia này. Động thái này không chỉ đơn giản là một nỗ lực nhằm cân bằng cán cân thương mại mà còn có những động cơ chính trị phức tạp đằng sau.
Ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp áp đặt các mức thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia, với mức thuế từ 10% đến 41%. Brazil sẽ phải chịu mức thuế đối ứng 10%, nhưng ngoài ra còn phải chịu thêm các loại thuế bổ sung khác, nâng tổng mức thuế cuối cùng lên đến 50%. Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự sẵn sàng nhận cuộc gọi từ Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva để thảo luận về các vấn đề liên quan đến thuế quan và căng thẳng ngoại giao giữa hai nước.
Ấn Độ cũng phải đối mặt với mức thuế 25% từ phía Mỹ, với lý do được ông Trump đưa ra liên quan đến hoạt động thương mại đang diễn ra với Nga và vai trò của New Delhi trong khối BRICS. Ông Trump cáo buộc các quốc gia thành viên BRICS đang cố gắng “phá hủy đồng đô la Mỹ”.
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Ông Trump đã chỉ trích Trung Quốc về các hoạt động thương mại mà ông cho là “không công bằng” và áp dụng mức thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc. Đáp lại, Bắc Kinh cũng áp dụng mức thuế tương đương đối với hàng hóa Mỹ.
Sự phản đối của Tổng thống Trump đối với các thành viên BRICS được Thượng nghị sĩ Lindsay Graham ủng hộ, khi cho rằng cách tiếp cận này là “cách tốt nhất để đạt được hòa bình cho cuộc chiến Nga – Ukraine và mở ra nhiều thị trường hơn cho hàng hóa Mỹ”. Điều này cho thấy động thái áp thuế không chỉ là một vấn đề kinh tế mà còn là một công cụ chính trị để gây áp lực lên các quốc gia có quan hệ thân thiết với Nga và trong khối BRICS.
Các chuyên gia cho rằng một cuộc chiến thương mại diện rộng có thể gây ra ảnh hưởng tiêu cực không chỉ cho các nước bị áp thuế mà cả cho chính người tiêu dùng Mỹ. Việc áp thuế sẽ tác động mạnh đến nền kinh tế các nước bị áp thuế và có thể gây ra một cuộc chiến thương mại toàn cầu.